'Horsepower' helpt veteranen PTSS-klachten te verminderen

Veteranen met therapieresistente PTSS die mee hebben gedaan aan het programma ‘Horsepower’, hebben baat bij interacties met paarden. Er zijn vooralsnog geen aanwijzingen dat het welzijn van de paarden in het geding komt. Dat stellen onderzoekers van de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht (https://www.uu.nl/nieuws/interactie-met-paarden-vermindert-ptss-symptomen-veteranen) nu 56 veteranen aan het programma ‘Horsepower’ hebben deelgenomen.

Groepen veteranen doorlopen in het project ‘Horsepower’ een traject van twaalf weken, waarbij ze onder begeleiding in contact worden gebracht met paarden. Onderzoekers van de faculteit Diergeneeskunde onderzoeken het effect van de interacties op de veteranen en ook hoe het welzijn van de paarden beïnvloed wordt. Ze gebruiken vragenlijsten en meten fysiologische parameters.

Tussenstand

Op 18 januari vond een tussenevaluatie plaats van het project. Hierbij was een groot aantal van de betrokken veteranen aanwezig, alsmede de beschermvrouwe van het project, prinses Margarita, en vertegenwoordigers van Defensie. Chantal Kapteijn presenteerde een tussenstand. “Uit de vragenlijsten blijkt dat de PTSS-symptomen bij de helft van de deelnemers significant afnam, dat wil zeggen 10 punten of meer op een schaal van 60 punten. Verder zien we ook dat de hartslag daalt na de eerste week en dat de veteranen rustiger lijken te worden als ze met de paarden aan de slag gaan.”

Het is nog te vroeg om volledig gevalideerde conclusies te trekken. Daarvoor moeten nog twee laatste groepen veteranen dit jaar het programma doorlopen. “Maar dit is een hele mooie tussenbalans: het is prachtig dat veel veteranen minder last gaan ervaren. Wat je ziet is dat paarden niet oordelen. Ze reageren simpelweg op het gedrag dat je laat zien. Daardoor kunnen de veteranen positieve ervaringen opdoen en veel leren over zichzelf, over de wijze waarop ze contact maken en communiceren.”

Oxytocine

De onderzoekers kijken ook naar de effecten van interacties op paarden. Ze meten onder meer de aanwezigheid van oxytocine en cortisol in het speeksel. Dat zijn namelijk welzijnsindicatoren vanwege hun rol in respectievelijk sociaal gedrag en stressreacties. Er zijn vooralsnog geen aanwijzingen dat de paarden stress ervaren, aldus Kapteijn.  “Wel weten we al dat paarden die uit zichzelf veel tijd doorbrengen in de buurt van mensen ook meer oxytocine aanmaken dan paarden die dat niet doen, dus in ieder geval een deel van de paarden lijkt het contact met mensen als positief te ervaren.

Contact maken

Projectleidster Nienke Endenburg wil komende periode meer data verzamelen én het project verbreden. “Wij willen zoveel mogelijk veteranen helpen om beter om te kunnen gaan met de gevolgen van hun traumatische ervaringen. Daarvoor is het belangrijk dat deze interventie uiteindelijk ook gedragen en vergoed kan gaan worden door de zorgverzekeraars. En dus dat we de effectiviteit van het programma wetenschappelijk exact in kaart brengen.”

Endenburg wil het programma daarnaast graag verbreden naar de familie van de veteranen. “Alles in deze vernieuwende interventie draait om contact. Contact tussen  mens en dier en ook tussen mensen. Therapieresistente PTSS vormt een zware belasting voor veteranen, maar zeker ook voor hun familie en directe omgeving. Graag willen we wetenschappelijk in kaart brengen welke effecten de interactie met paarden kan hebben op het complete gezinssysteem. Deze veteranen, en hun families en vrienden, verdienen alle steun die mogelijk is.”

PTSS

Dagelijks zetten militairen zich in voor een veilige en stabiele wereld. Essentieel werk dat fysiek en mentaal het uiterste van ze vergt. Menig militair beleeft ingrijpende gebeurtenissen tijdens een uitzending naar een oorlogsgebied of tijdens een vredesmissie. Soms zijn deze ervaringen dusdanig traumatisch, dat de veteraan er ook na afloop van de missie onder lijdt. Naar schatting kampen in Nederland zo’n 5% van de 100.000 veteranen met een post-traumatische stress stoornis (PTSS). Een deel van die veteranen met PTSS hebben ondanks behandeling met bestaande therapievormen nog steeds klachten en zijn dus therapieresistent. PTSS is een angststoornis die symptomen heeft zoals verstoorde nachtrust, herbelevingen, vermijden van prikkels, moeite met concentreren en uiteindelijk komen ook lichamelijke klachten en verslavingsproblematiek vaker voor bij deze groep.

Donateurs en deelnemers gezocht!

Het project Horsepower komt niet in aanmerking voor financiering vanuit de reguliere universitaire financieringsbronnen. Horsepower 1.0 is mogelijk gemaakt dankzij donaties van de partners en donateurs van Vrienden Diergeneeskunde. Donateurs voor Horsepower 2.0  kunnen hier terecht. (https://dierenveteraan.vriendendiergeneeskunde.nl/project/hpwr?locale=nl)

Er is ook nog ruimte voor deelnemers aan het programma. Bent u defensie veteraan met therapie resistente PTSS die u heeft opgelopen tijdens één of meerdere uitzendingen, en volgt u op dit moment geen andere behandeling? Dan kunt u zich aanmelden of meer informatie vragen door te mailen naar: h-power@uu.nl (mailto:h-power@uu.nl).

Lees ook: ’Therapie met dieren is geen vaag gedoe, maar evidence based behandeling’ (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-3816969/nieuws/therapie_met_dieren_is_geen_vaag_gedoe_maar_evidence_based_behandeling.html?page=2)

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).