’Anita wordt opgenomen’, het tv-programma waarbij presentatrice Anita Witzier in het leven duikt van psychiatrisch patiënten, is gedeeltelijk tegen de zin van de bewonersvertegenwoordiging opgenomen. Dat meldt Trouw afgelopen zaterdag. GGZ Centraal had toegezegd dat het niet door zou gaan als de cliëntenraad tegen was. Dat bleek zo te zijn.
Dat blijkt uit een uitspraak van de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden (LCvV), een beroepsvereniging van vertrouwenspersonen voor ongewenst gedrag op de werkvloer. De cliëntenraad van een van de twee opnamelocaties van GGZ Centraal, een organisatie voor geestelijke gezondheidszorg, had zich hier gemeld omdat ze de uitzending niet zag zitten. Het stoorde de bewonersvertegenwoordigers van de gesloten inrichting de Meregaard in Almere dat het bestuur zich pas enkele weken voor de eerste draaidagen met de plannen had gemeld.
Toestemming
In een eerder stadium was met producent Skyhigh-TV en omroep KRO-NCRV afgesproken om te filmen in Hilversum, bij de open instelling Rembrandthof. De cliëntenraad van die vestiging was akkoord gegaan. Toen na proefopnamen de wens bestond om op nóg een locatie te filmen, is besloten de Meregaard er ook bij te betrekken.
GGZ Centraal had toegezegd dat het niet door zou gaan als de cliëntenraad tegen was. Dat bleek zo te zijn: het stoorde deze raad dat de bewoners zich niet meer konden bedenken, of terugtrekken als eenmaal toestemming was gegeven - alleen wie toestemming gaf, verscheen herkenbaar in beeld. De raad was geschrokken van een dvd met proefopnamen, staat in de uitspraak. Hierop was een patiënt te zien die zich gedroeg als een panter, een bewoner die zijn eigen urine dronk, en iemand die op een brancard werd afgevoerd. Dat laatste was volgens de cliëntenraad in scène gezet.
Toen de raad, die de belangen van bewoners vertegenwoordigt, aangaf niets voor deelname te voelen, liet de raad van bestuur van GGZ Centraal weten dat het tóch doorging. Inmiddels zijn vier van de zes uitzendingen op tv geweest. In de uitspraak staat verder dat de ’zorgaanbieder ontkent dat er bij het besluit om door te gaan, vrees voor een schadeclaim heeft gespeeld’.
’Verzwaard adviesrecht’
Concluderend, zijn er volgens de Commissie van Vertrouwenslieden ’zwaarwegende cliëntenbelangen’ in het geding en wringt de uitzending met belangrijke regels die binnen de geestelijke gezondheidszorg zijn afgesproken over de privacy van kwetsbare patiënten.
Het oordeel van de commissie geldt als ’verzwaard adviesrecht’. Met dit advies had de cliëntenraad GGZ uitzending kunnen verhinderen. Waarom ze niet heeft doorgezet, is onduidelijk. Op de vraag of dat met de mogelijkheid van een schadeclaim te maken had, antwoordt een woordvoerder van de cliëntenraad Flevoland dat er ”zwaarwegende cliëntenbelangen in het geding zouden zijn geweest bij een negatief advies”.
GGZ Centraal en omroep KRO-NCRV weigerden om vragen over de kwestie te beantwoorden, aldus Trouw.
Bron: Trouw / Alwin Kuiken