Probiotica, de gezonde bacteriën in de darmen, maken mensen weerbaarder tegen het ontstaan van negatieve gedachten die uiteindelijk lijden tot depressie. Onderzoekers van de Universiteit Leiden en de Universiteit van Amsterdam schrijven in een artikel in het tijdschrift Brain, Behaviour and Immunity over hun bevindingen. Daarin staat dat ze voor hun studie de Leiden Index of Depression Sensitivity (LEIDS) gebruikten.
Droevige stemming
De veertig deelnemers moesten zich inleven in een droevige stemming. Vervolgens vulden ze een vragenlijst in waaruit bleek in welke mate ze agressieve gedachten ontwikkelden, hopeloos en suïcidaal waren. En ook wanneer ze meer zichzelf voelden, perfectionistisch of risicomijdend gedrag wilden gaan vertonen en nadachten in hoeverre hun leven anders zou kunnen zijn.
Wie veel van dit soort gedachten ontwikkelt, staat negatiever in het leven en glijdt eerder in een depressie is het idee. Na de enquête kregen de deelnemers een poeder mee. Bij de ene helft bestond dit uit verschillende soorten probioticabacteriën en de andere helft kreeg een placebo.
Na de vier weken vulden alle deelnemers opnieuw de vragenlijst in. De placebogroep scoorde nauwelijks lager, bij de probioticumgroep was de gemiddelde score circa 25 procent lager. Vooral de neiging tot agressieve gedachten nam sterk af. Ook droomden ze minder van een ander leven.
Mechanisme
De onderzoekers onderzochten niet het mechanisme achter deze verandering. Ze opperden wel aantal verklaringen. In de darmen wordt de signaalstof serotonine gemaakt, die een prettig gevoel kan opwekken. De probioticabacteriën kunnen hieraan bijdragen.
Ook kunnen de probiotica de darmwand versterken, waardoor die minder doorlaatbaar is. Een doorlaatbare darmwand kan leiden tot ontstekingen elders in het lichaam, onder meer in de hersenen, met depressieve symptomen tot gevolg. Een laatste verklaring luidt dat enkele deelnemers kampten met milde darmklachten en niet lekker in hun vel zaten. Die klachten verminderden door de probiotica.
Problemen verlichten
Eerder al spraken verschillende onderzoekers positief over de werking van probiotica. Darmbacteriën veranderen volgens hen de manier waarop ons brein werkt. En bieden nieuwe mogelijkheden om problemen zoals stress, rusteloosheid, angst en depressie te verlichten. Dat is ook de mening van professor neurowetenschappen John Cryan en professor psychiatrie Ted Dinan, verbonden aan University College Cork, in Proceedings of the National Academy of Sciences. Dinan: “Suppletie met probiotica, de bacteriën die van nature in onze darm leven, kan wel eens een nieuwe alternatieve behandeling zijn voor depressie en andere psychiatrische ziekten. Bij mensen met uiteenlopende gezondheidsklachten vindt men minder diversiteit in de darmflora.”
Tweede hersenen
Onderzoekers noemen bacteriën die een gunstig effect hebben op het gedrag en de hersenfunctie psychobiotica. Ze maken in de darmen neuro-actieve stoffen aan, zoals GABA en serotonine, twee neurotransmitters die een belangrijke rol spelen bij de zenuwprikkeling, de overdracht van boodschappen tussen zenuwcellen en onze gemoedstoestand. De link tussen de darmen en de hersenen is in de wetenschap goed gekend. De darmen worden daar de ‘tweede hersenen’ genoemd.
Terug naar het Nederlandse onderzoek. De kanttekening daar is dat de deelnemers niet daadwerkelijk in een droevige stemming werden gebracht. Of probiotica die droefheid ook kon kunnen voorkomen, of de neiging tot negatief denken verminderen, is dus niet bekend. Wie veel groenten en fruit eet, stimuleert daarmee de gunstige bacteriën die al van nature in de darmen voorkomen. Of de studenten die aan de studie deelnamen zo gezond aten, is niet onderzocht.
Bron: Nodea (http://www.nodea.nl/nieuws/805/)