De Inspectie voor de Gezondheidszorg nuanceert zijn uitspraak dat ,,iedere vorm van aanraking tussen zorgverlener en patiënt verdergaand dan een handdruk’’ uit den boze is. Det meldt het Dagblad van het Noorden.
Dit nadat er kritiek is losgebarsten op dit ‘knuffelverbod’ en verpleegkundigen zelfs een petitie zijn begonnen. Een inspecteur deed zijn uitspraak begin december in een zaak die diende voor het medisch tuchtcollege. Een psychiatrisch verpleegkundige die klachten had gekregen over seksuele intimidatie van vier jonge vrouwelijke patiënten was ontslagen door zijn werkgever Lentis en de inspectie wilde voorkomen dat de man zich opnieuw kon inschrijven in het beroepsregister. De klachten van seksuele aard waren niet te bewijzen maar de man had toegegeven dat hij enkele cliënten bemoedigend bedoelde knuffels, een aai over de bol en een schouderklopje had gegeven.
Niet professioneel
De inspectie vond zulke aanrakingen niet professioneel. Toen dit via Dagblad van het Noorden naar buiten kwam kwamen er al vrij veel reacties op sociale media. De hoogleraren Marian Verkerk (medische ethiek) en Joris Slaets (ouderengeneeskunde) van het UMCG schreven er een opiniebijdrage over in dagblad Trouw en in de vakbladen van verpleegkundigen en artsen ontstond een debat.
De woordvoerder van de inspectie zegt nu dat de uitspraak in de context van de tuchtzaak gezien moet worden. ,,Een troostend gebaar mag best, zegt ze. ,,Het is niet zo dat er geen enkele vorm van aanraking is toegestaan. Maar met name bij psychiatrische patiënten moeten zorgverleners waken voor grensoverschrijdend gedrag en dan kan een aanraking in de ogen van de patiënt wel een probleem zijn.’’
Veilig of onveilig?
Of het werkelijk een probleem is, hangt volgens de woordvoerder af van de ervaring van de patiënt. ,,Zodra een aanraking als onveilig en grensoverschrijdend wordt ervaren, gaat het te ver. Dat kan dus betekenen dat een vriendelijke hand op de schouder bij de ene patiënt wel als passend wordt ervaren en bij de ander niet.’’
Doordat de uitspraken destijds gedaan zijn in een zaak bij het tuchtcollege kan de inspectie er volgens de woordvoerder niet op in gaan. ,,Tot deze zaak door het centraal tuchtcollege behandeld is, kunnen wij daar inhoudelijk niets over zeggen.’’
Debat over kille zorg wel nuttig
Een pols vasthouden bij een angstige patiënt is iets anders dan een apparaat de polsslag laten controleren. In de gezondheidszorg gaat het ook om menselijk contact en het gevoel, zegt medisch ethicus Marian Verkerk.
De hoogleraar van het UMCG juicht het toe dat de inspectie het aanvankelijk scherp gestelde ‘knuffelverbod’ nu nuanceert. Maar het is toch nuttig om het debat over menselijke aanraking in de zorg te voeren, stellen zij en hoogleraar ouderengeneeskunde Joris Slaets. ,,De zorg wordt steeds meer geprotocolleerd en de inspectie controleert hoe handelingen geregistreerd worden. Daarmee dreigt de relatie tussen zorgverlener en patiënt een blinde vlek te worden.’’
Duidelijke grenzen
Niet alle medische zorg is objectief meetbaar, wil ze maar zeggen. De Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in de Zorg bracht daar onlangs ook een notitie over uit: er is een verschil tussen objectief meetbare kwaliteit en relationele kwaliteit. ,,De mens achter de hulpverlener doet er wel degelijk toe’’, zegt Verkerk. ,,We hebben niet alleen een lichaam, we zijn ons lichaam. Het gaat er in de zorg niet alleen om dat er technische handelingen worden verricht aan een lichaam. Het gaat ook om het voelen van elkaar.’’
Ze wil maar zeggen: Dat er duidelijke grenzen worden getrokken om misbruik en seksuele intimidatie te voorkomen, is geen reden om alle aanraking te verbieden. ,,Er komt wel een heel kille vorm van zorg als de inspectie zou zeggen dat goede zorg alleen kan met gepaste distantie.’
Bron: Dagblad van het Noorden (http://www.dvhn.nl/groningen/Inspectie-nuanceert-knuffelverbod-zorg-21116934.html)