Voor een overzicht van alle artikelen kunt u hier klikken (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html)
Elke maand neemt de redactie de stapel oude kranten op haar bureau door, op zoek naar aanknopingspunten in het verleden die iets zeggen over verschijnselen van vandaag. Zijn er verschillen? Zijn er overeenkomsten? Breek- of startpunten?
We waren nieuwsgierig: toen de elektroshock in de jaren ’50 zijn intrede deed, toen moeten die heftige bijwerkingen toch bekend zijn geweest? Zat de pers te slapen?
De verslaggever van ‘De Locomotief’ is in zijn artikel van 10 juni 1949 merkbaar enthousiast. Hij schrijft: “(…) dat een electroshock het doel op een eenvoudiger wijze bereikt. Dat is niet een eenvoudige electrische schok als men zijn vingers in het stopcontact steekt, maar een doelbewuste, voorzichtige verandering van de electrische spanning in de hersenen, die ook maar zeer kort duurt.” Wat volgt is een breed betoog over de onschadelijkheid van de methode, die vele malen toegepast kan worden.
In al zijn eerlijkheid geeft de verslaggever toe dat de methode niet in 100% van de gevallen werkt.
Hij gaat verder in zijn onbedaarlijk optimisme: “Men hoeft bij geen enkele Nederlandse psychiater ongerust te zijn, dat hij de electroshock of een andere shockbehandeling lichtvaardig zal aanraden. Ik zou mijn eigen kinderen blindelings willen toevertrouwen aan iedere arts in een zenuwinrichting die mij aanraadde een shockbehandeling toe te passen (…) de behandeling met voorzichtigheid zal geschieden.”
In 1952 doet het Algemeen Indisch Dagblad op 15 december verslag van een medische tentoonstelling van Philips. Tussen de röntgenapparaten en de longmachines wordt ook de ‘Philitast’ aangeprezen, een apparaat voor electroshocktherapie, ‘afkomstig uit onze fabrieken in Engeland’. Maar niet alleen Philips maakt ze, er bestaat ook een Elther-electroshock apparaat. In de Java-bode van 5 augustus 1950 staat er zelfs één te koop tussen de mini-advertenties.
Handig, voor de maandagochtend-depressies. “Schat, heb jij zo even tijd?”
Het is historie. Onder invloed van diverse groeperingen die onder de vlag van de antipsychiatrie opereren, groeit het verzet tegen de elektroshock met een hoogtepunt in de jaren zeventig. De weerstand is zo groot dat de methode verboden dreigt te worden. De pers laveert rustig mee. Halverwege de jaren ’70 zijn er veel - vaak korte - berichtjes te vinden van actiegroepen (‘aktiegroepen’) tegen het shocken. Genuanceerde artikelen zijn er weinig te vinden. De Waarheid publiceert in 1978 wel een brief waarin de Vereniging voor Psychiatrie de methode onder strikte voorwaarden toelaatbaar acht, het vrije Volk citeert in 1977 Ernest Hemmingway, die zelf een shocktherapie onderging: “Ze nemen mijn geheugen weg. Ze verwoesten mijn hele leven. Als ik niet kan schrijven, is mijn leven zinloos. De behandeling was briljant, maar ze verloren de patiënt.”
Duidelijk is, dat de discussie met heftige tegenstanders en de gematigde voorstanders, niet optimaal gevoerd wordt. Althans niet in de media.
We zijn beland in 2016. Het meest recente artikel over de ECT vindt u in dit magazine, dat ooit ook tot de ‘oude kranten’ zal behoren. Ons benieuwen wat er dan over dat artikel gezegd gaat worden.