Verwachtingen rond de invoering van e-health en internet interventies binnen de GGZ zijn hooggespannen. Afgaand op onder meer de laatste editie van de e-health monitor van Nictiz verwachten bestuurders van instellingen dat de betrokkenheid van de patiënt zal toenemen. Zeven op de tien zorggebruikers (70%) ziet mogelijke voordelen van e-health toepassingen in de zorg. Een vergelijkbaar percentage van de mantelzorgers voorziet mogelijke voordelen van digitalisering bij het vervullen van hun mantelzorgtaken. Ook psychologen en psychiaters zetten in toenemende mate internetbehandelingen in, al dan niet in combinatie met face-to-face contacten. Zorgverzekeraars verwachten middels internet interventies de kosten te kunnen drukken en stimuleren aanbieders online hulp aan te bieden middels contractafspraken. En het ministerie van VWS stimuleert de inzet van e-health, in het bijzonder in de Basis GGZ.
Maar hoe vernieuwend is eigenlijk het aanbod aan internet interventies in vergelijking met de ‘oude’ voorheen gebruikelijke zorg in de GGZ? In veel gevallen valt deze vernieuwing best een beetje tegen. Niet zelden worden de oorspronkelijke behandelprotocollen die op papier staan netjes gedigitaliseerd, en als innovatieve internet interventie aangeboden. Op zich helemaal niets mis mee en netjes volgens de richtlijnen, maar maximaal innovatief?
Tot op heden ging het dan ook vooral om een proces van e-assimilatie, waarbij de geboden zorg grosso modo hetzelfde bleef maar het aanbiedingsmedium veranderde van papier naar scherm. Een mooie vervolgstap zou echter een proces van e-accommodatie zijn, waarbij in verregaande mate de geboden zorg wordt aangepast aan de nieuwe mogelijkheden. Wij denken hierbij bijvoorbeeld aan behandelingen die serious gaming, virtual/augmented reality, of kunstmatige intelligentie inzetten om therapietrouw te verbeteren, nieuwe vaardigheden aan te leren, of zorg meer te personaliseren en doelmatiger te maken. Maar ook in de organisatie van zorg zou e-health een katalysator kunnen zijn, zoals bijvoorbeeld verwoord in het recente Pamflet De Nieuwe GGZ.
Momenteel is de Airbnb, Blendle, Uber of Bunq van de GGZ er naar het zich laat aanzien nog niet. Om echter de verwachtingen rond e-health in de GGZ meer waar te maken is een dergelijke innovatieslag echter wel hard nodig, en ook wenselijk. Laten de creatieve geesten in onze gelederen opstaan om de GGZ het nieuwe tijdperk in te leiden.
Dr. Matthijs Blankers
Prof. Dr. Jack JM Dekker
Contact: matthijs.blankers@arkin.nl