De 'Zorg wordt veiliger' volgens IGZ

Het aantal meldingen over misstanden in ziekenhuizen is in de eerste helft van dit jaar fors toegenomen. Als de trend zich doorzet, zoals de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) verwacht, stijgt het aantal geregistreerde ziekenhuiscalamiteiten in 2016 met 50 procent ten opzichte van een jaar eerder.

Deze ontwikkeling zou positief zijn, schrijft de IGZ in het rapport dat woensdag uitkwam. De toename van het aantal meldingen betekent volgens de organisatie dat de zorg veiliger is geworden, omdat medische instellingen calamiteiten beter herkennen. ’Doordat ziekenhuizen meer melden, onderzoeken ze meer en wordt de kans kleiner dat de ongewenste situatie nog eens voorkomt’, staat in het inspectierapport.

Ook hoogleraar Cordula Wagner, directeur van het Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg (Nivel), ziet in de toename een resultaat van het stimuleren tot openheid over fouten bij ziekenhuizen. ’Die discussie wordt steeds nadrukkelijker gevoerd’, zegt Wagner. ’Bij twijfel melden is nu de boodschap en uit ons ons gesprekken met Nederlandse ziekenhuizen blijkt ook dat dit steeds meer gebeurt.’ Ondanks deze cultuurverandering blijft het volgens haar voor veel artsen lastig om met patiënten te spreken over gemaakte fouten. 

Vorig jaar ontving de inspectie 958 meldingen. In de eerste helft van dit jaar kwamen al 752 meldingen binnen. De inspectie verwacht dat dit aantal over heel 2016 zal verdubbelen tot 1.504 meldingen. Dit zou betekenen dat het aantal meldingen per jaar sinds 2009 is verdriedubbeld.

970 potentieel vermijdbare sterfgevallen

Het jongste wetenschappelijke onderzoek van Nivel en het VU medisch centrum, uit 2013, laat zien dat in een jaar circa 970 potentieel vermijdbare sterfgevallen te betreuren waren in Nederlandse ziekenhuizen. Wagner: ’Als je alle definities en grijze gebieden wegdenkt, ontloopt dit aantal het meldingscijfer van de inspectie nauwelijks’. Wagner nuanceert ook het meldingscijfer. ’Het is niet gezegd dat alle meldingen achteraf ook calamiteiten blijken te zijn.’ 

De inspectie heeft in 2015 21 keer een boete opgelegd aan zorgaanbieders wegens ondeskundig of onzorgvuldig handelen. Het is onduidelijk om welke instellingen het gaat. Drie personen kregen vorig jaar een boete omdat ze zich uitgaven voor arts terwijl ze dat niet waren. Tot dusver kregen dit jaar vijf personen een boete omdat ze ten onrechte een beschermde titel voerden. 

Bron: De Volkskrant (http://www.volkskrant.nl/wetenschap/forse-stijging-van-meldingen-misstanden-in-ziekenhuizen-zorg-wordt-veiliger~a4416213/)
Patiëntenfederatie Nederland is blij dat ziekenhuizen steeds opener worden, maar wil niet te vroeg juichen. ’Het is goed dat ziekenhuizen steeds vaker melden dat er iets is misgegaan’, zegt directeur Dianda Veldman. Volgens haar is nog steeds niet duidelijk of het aantal meldingen het topje van de ijsberg is, of dat er echt meer openheid komt over onder meer medische missers. ’Het zou goed zijn als ziekenhuizen alles wat afwijkt van de normale regels melden, ten minste als die afwijking heeft geleid tot een medische fout. Pas dan weten we echt hoe vaak het mis gaat.’