Te weinig kennis over bestrijding slaapstoornissen bij dementerenden

Slaapstoornissen komen veel voor bij mensen met dementie: slaaptijden veranderen en er is vaker nachtelijke onrust, met slaperigheid overdag als gevolg. Er is weinig bekend over de optimale farmacotherapie voor dit probleem bij deze kwetsbare groep. In een nieuwe Cochrane-review wordt het bestaande bewijs opnieuw op een rij gezet. Dat valt niet mee: eigenlijk is er geen zinvol specifiek bewijs voor de praktijk welke middelen of doseringen moeten worden gekozen. Dat schrijft Sjoerd Hobma in Huisarts en Wetenschap,

De auteurs zochten naar RCT’s die de invloed van geneesmiddelen op gestoorde slaap bij dementerenden onderzochten. Zij vonden 6 RCT’s, waarvan 4 het effect van melatonine, 1 het effect van trazodon (een antidepressivum) en 1 van ramelteon (melatonine-agonist, niet verkrijgbaar in Nederland) onderzochten. De conclusie van de auteurs na analyse van de data is dat melatonine geen aantoonbaar effect heeft op de slaapproblemen bij dementerenden. Het effect van trazodon (voor slechts 2 weken) dat gerapporteerd werd was van lage bewijskracht. De belangrijkste conclusie ligt voor de hand: er is een absoluut gebrek aan bewijs welke keuzes moeten worden gemaakt bij dit veelvoorkomende probleem dat voor patiënten, maar zeker ook voor hun mantelzorgers, grote invloed heeft op hun kwaliteit van leven. Juist nachtelijke onrust is vaak een probleem, omdat de mantelzorger niet aan zijn of haar eigen noodzakelijke rust toekomt.

Onderzoek naar de behandeling van slaapstoornissen bij dementerenden is dan ook dringend gewenst. In ons land, waar we streven naar lang thuis blijven wonen en waar tegelijkertijd zeer grote hoeveelheden subsidiegeld naar (fundamenteel) dementieonderzoek gaan, zou dit toch een vruchtbare bodem moeten vinden. Tot die tijd lijkt voor de praktijk het volgen van de algemene adviezen uit de NHG-Standaard Slaapproblemen en slaapmiddelen de beste keuze.

Bron: Sjoerd Hobma, Huisarts en Wetenschap (https://www.henw.org/nieuws/id446-slaapmiddelen-bij-dementie.html)
McCleery J, et al. Pharmacotherapies for sleep disturbances in dementia. Cochrane Database Syst Rev 2016;11;CD009178.