“Het is belangrijk om mild tegen jezelf te blijven”

WRAP: Een gereedschapskoffer voor een goed gevoel

Een Wellness Recovery Action Plan (WRAP) is een hulpmiddel om weer (meer) grip op je leven te krijgen en houden. Je bundelt je kennis over alles waardoor u zich goed voelt en gaat op zoek naar nieuwe mogelijkheden. In een groep maakt je je persoonlijke actieplan - WRAP – om de regie over je leven weer in eigen hand te nemen. Je helpt elkaar en wisselt tips en ideeën uit. Het actieplan ga je ook toepassen in je leven. Je kunt het gebruiken op momenten dat je het nodig hebt. 

Het maken van een Wellness Recovery Action Plan is niet een klusje dat je even doet. GGZ rivierduinen biedt dit aan op vrijwillige basis en er wordt gewerkt vanuit 5 sleutelbegrippen: hoop, eigen verantwoordelijkheid, eigen ontwikkeling, opkomen voor jezelf en steun. Vervolgens gaat de deelnemer aan de slag met het verzamelen van alles wat bij kan dragen aan een goed gevoel en wat het eigen welbevinden kan verbeteren. Hiermee wordt een gereedschapskoffer gevuld. De deelnemer leert onderzoeken welk gereedschap goed bij zichzelf werkt en hoe dit gereedschap toegepast kan worden in verschillende situaties. 

Hiervoor wordt een persoonlijk actieplan gemaakt die bestaat uit een dagelijks onderhoudsplan dat iemand helpt om zich goed te blijven voelen. Hierin komen ook triggers van buiten aan bod die je uit balans kunnen brengen. In het plan worden vroege waarschuwingstekens en acties meegenomen om een crisis te voorkomen en als laatste wordt er ook een crisisplan gemaakt. Signalen van ontsporing en acties om een daadwerkelijke crisis te voorkomen. 

WRAP geeft mensen een instrument in handen om het eigen herstel vorm te geven. Daarmee geeft WRAP organisaties houvast om aan te kunnen sluiten bij het persoonlijke proces van mensen en zo inhoud te geven aan herstelondersteunende zorg. 

Ik ben heel positief over de WRAP

“Ik had last van psychoses en stond daarom in direct contact met het wijkteam van GGZ Rivierduinen in Zoetermeer. De ervaringsdeskundige en verpleegkundige specialist in het wijkteam adviseerde mij om de WRAP te gaan volgen (het zou een goede training voor mij zijn) en dat heb ik begin dit jaar gedaan. Ik vond het eerste contact erg prettig, omdat er naar ‘mij’ werd gevraagd. Zo kon ik mijn voorkeur aangeven (voor in het crisisplan) welke artsen ik graag zou willen spreken als het nodig zou zijn, wie ik verder graag wil spreken, wat voor mij belangrijk is en wat voor mijn helpt. Dat biedt rust. Ik ben heel positief over de WRAP”, vertelt Daphne. In dit interview vertelt ze haar verhaal en lees je hoe de WRAP haar herstel heeft beïnvloed. 

Ervaringen delen 

Ervaringsdeskundige bij GGZ Rivierduinen Zoetermeer, Danielle Steentjes begeleide als WRAP facilitator de WRAP groep van Daphne. “Ik heb zelf ook de WRAP gevolgd en ik weet uit eigen ervaring en door eerdere therapieën hoe het is om te werken met de gereedschapskoffer van de WRAP. Ik word altijd enthousiast van de WRAP, omdat het de eigen regie bevordert, waarbij je leert onderzoeken wat helpend kan zijn in bepaalde situaties. Als WRAP-facilitator geef ik eigen voorbeelden hoe ik de WRAP toepas in het dagelijks leven of in periodes waarin ik mij kwetsbaarder voel. Door het delen van elkaars ervaringen kunnen deelnemers veel van elkaar leren. Door het opdoen van ideeën en dit gereedschap toe te passen voor het welbevinden. Hierdoor worden deelnemers zich bewust welk gereedschap wel of niet werkt. Wat bij de ene persoon werkt, hoeft bij de andere persoon niet zo te werken. Het delen van elkaars ervaringen kan steunend en hoopgevend zijn ”, vertelt Danielle.

Daphne heeft het als prettig ervaren dat de groepsleiders ook hun eigen ervaringen konden delen. “Ik vond dat heel fijn. Daardoor durf je ook wat meer over jezelf te vertellen en is er minder afstand. En doordat je samen in een groep zit ben je echt een deelnemer aan de groep. Er was altijd respect en ruimte om te luisteren naar anderen in de groep. Het biedt veiligheid zonder waardeoordeel”, zegt Daphne.

Signalen en triggers
Daphne: Een van de dingen die je leert tijdens WRAP is hoe je signalen kunt herkennen als het even wat minder gaat. Voor mij is dit wanneer ik stress heb. Dan raak ik meer verstrikt in mezelf en heb ik minder oog voor de buitenwereld. Ik raak als het ware helemaal naar binnen gekeerd. Tijdens de WRAP leer je hoe je je signalen kunt herkennen en hoe je hiermee om kunt gaan. Zo zet ik dan bijvoorbeeld een raam open om buitengeluiden te horen of ik maak contact met wat er om me heen gebeurt, om goed te kunnen aarden en ik in het hier en nu leef. Zo weet ik nu hoe ik goed voor mezelf moet zorgen ook als het even minder goed gaat.” 

In de WRAP praten deelnemers ook over het bewust worden van triggers. “In het begin overkomt het je meer, maar als je meer bewust bent van wat je triggers zijn dan kun je met behulp van een eigen actieplan hiermee aan de slag. Een ‘terugval’ kan als ‘negatief’ ervaren worden. Maar je kunt hier ook van leren. De WRAP is een levend document die je ieder moment kunt bijstellen. Het is echt vanuit de cliënt en sluit aan bij wat iemand helpt op dat moment. Door het delen van ervaringen uit de groep kun je ook ideeën opdoen”, zegt Danielle.

Eigen regie
Danielle: “Samen met mijn collega ervaringswerker/ WRAP facilitator hebben we nu twee WRAP groepen gegeven. In het begin is het even zoeken en kan het voor deelnemers een omschakeling zijn. Ze leren eigen verantwoording te nemen, voor wat het eigen welbevinden en geluk kan bevorderen. Dit vergroot de eigen regie bij de deelnemer en kan het (zelf)vertrouwen vergroten”.

“Ik wilde ook graag de zorg wegnemen bij anderen, vertelt Daphne. Door het volgen van de WRAP heb ik geleerd hoe ‘ik’ het aan kan pakken. Door eigen verantwoording te nemen, kreeg ik ook meer zelfvertrouwen. Je leert om het zelf te doen. Ik kan nu goed voor mezelf zorgen ondanks dat ik soms een psychische aandoening heb. Ik heb weer regie over mezelf en het gaat goed als je groeiende en in herstel bent. Ik heb ook veel steun gehad aan de groep.”

Danielle vult Daphne aan. “Als het goed gaat, dan geeft dit ook vertrouwen in het nu en in de toekomst. Het kan voor komen dat er periodes zijn waarin het wat minder goed gaat. Dit kan als een ‘terugval’ worden ervaren, het is belangrijk om mild tegen jezelf te blijven. Het leven is een leer en groeiproces en door de WRAP levend te houden, kan dit het eigen welbevinden verbeteren. 

Het gaat goed
Daphne ziet de toekomst zonnig in. Ze heeft weer controle over haarzelf en durft verantwoordelijkheid te nemen en socialer te zijn. Ze heeft net haar opleiding Administratie afgerond en vind de sociale contacten ook weer fijn zoals het hebben van vriendinnen en het kijken naar een baan als secretaresse. Ook de mensen in haar directe omgeving zien dat het beter met Daphne gaat. Zo merkt haar beste vriendin verschil in bijvoorbeeld haar stem en dat ze meer aanwezig is. “Voor de WRAP was ik meer patiënt en nu komt alles wel goed. Ik ben weer mens”, zegt Daphne.

Aanmelden nieuwe WRAP groepen
Er zijn in het hele land verschillende organisaties die WRAP-cursussen organiseren. Voor WRAP-cursussen elders in Nederland kun je (onder andere) terecht bij HEE. (https://www.hee-team.nl/wrap-in-nl)
GGZ Rivierduinen biedt potentiële deelnemers de mogelijkheid om zich in te schrijven. Dit keer worden de bijeenkomsten georganiseerd vanuit de wijk en werkt GGZ Rivierduinen samen met Fonteynenburg. U leest in deze flyer meer informatie. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Danielle Steentjes via d.steentjes@rivierduinen.nl (mailto:d.steentjes@rivierduinen.nl).

De flyer staat bovenaan dit artikel.

Kristel Kuiters is communicatieadviseur bij GGZ Rivierduinen