Onderzoek levert bewijs voor disfunctionele neuronen bij mensen met schizofrenie

Met behulp van moderne scantechnieken, via zogeheten PET-scans, hebben onderzoekers voor het eerst aangetoond dat in de verbindingen tussen neuronen in de hersenen van (nog levende) mensen met schizofrenie minder eiwit aanwezig is dan bij mensen zonder de aandoening.

Volgens de onderzoekers, die de scans hebben uitgevoerd in de psychiatrische beeldvormingsfaciliteit van het Medical Research Council (MRC) in het London Institute of Medical Sciences, kunnen deze veranderingen de cognitieve problemen bij schizofrenie veroorzaken en bieden de bevindingen mogelijkheden voor onderzoek naar nieuwe behandelingen.

Tot nu toe alleen indirect bewijs

Begin jaren tachtig ontstond de hypothese dat schizofrenie werd veroorzaakt door disfunctionele synapsen – de plek waar zenuwsignalen worden overgedragen tussen neuronen in de hersenen. Onderzoekers hadden dit echter alleen indirect kunnen bestuderen, zoals in post-mortem hersenstalen of dier- en celmodellen in het laboratorium.

In de studie, die is gepubliceerd in Nature Communications (https://www.nature.com/articles/s41467-019-14122-0), ontdekten de onderzoekers dit voor het eerst in levende hersenen door gebruik te maken van een tracer die een signaal uitzendt dat kan worden opgepikt door een PET-hersenscan. Na te zijn geïnjecteerd, bindt de tracer zich specifiek aan een eiwit dat wordt aangetroffen in synapsen met de naam SV2A (synaptische vesicle glycoproteïne 2A). Van dit eiwit is in dier- en post-mortemonderzoek aangetoond dat het een goede marker is voor de dichtheid van synaptische zenuwuiteinden in de hersenen.

De onderzoekers scanden 18 volwassenen met schizofrenie en vergeleken die met 18 mensen zonder schizofrenie. Ze ontdekten dat de niveaus van het synaptische eiwit SV2A lager waren in de voorste delen van de hersenen (gebieden van de hersenen die betrokken zijn bij de planning)bij mensen met schizofrenie.

Nog geen behandeling voor invaliderende symptomen

Hoofdonderzoeker Oliver Howes van het MRC London Institute of Medical Sciences, Imperial College London en King’s College London, over de studie: ”Onze huidige behandelingen voor schizofrenie zijn slechts gericht op één aspect van de ziekte, namelijk de psychotische symptomen. Maar de invaliderende cognitieve symptomen, zoals verlies van het vermogen om te plannen en te onthouden, veroorzaken vaak veel langduriger handicaps, terwijl daar momenteel geen behandeling voor bestaat.

Ons laboratorium bij het MRC London Institute of Medical Sciences is een van de weinige plaatsen in de wereld met deze nieuwe tracer. Dat betekent dat we voor het eerst hebben kunnen aantonen dat er lagere niveaus van een synaptisch eiwit lijken te zijn bij mensen met schizofrenie. Dit suggereert dat verlies van synapsen aan de mede-oorzaak zou kunnen zijn van de ontwikkeling van schizofrenie. Dit eiwit SV2A zou een stap kunnen zijn voor nieuwe behandelingen om de synaptische functie te herstellen.”

Dr. Ellis Onwordi, mede-onderzoeker van het MRC London Institute of Medical Sciences, Imperial College London en King’s College London: ”Schizofrenie is een zeer invaliderende aandoening en de therapeutische opties zijn voor veel patiënten te beperkt. Om in de toekomst betere behandelingen te ontwikkelen hebben we studies als deze nodig om zicht te krijgen op hoe de buitengewoon complexe bedrading van het menselijk brein wordt veranderd door deze ziekte. ”

”Scans die de verdeling van de ongeveer 100 biljoen synapsen in het levende brein kunnen karakteriseren en bovendien de verschillen in die verdeling tussen mensen met en zonder schizofrenie laten zien, betekenen een belangrijke vooruitgang in ons mogelijkheden om schizofrenie te bestuderen.”

De mensen met schizofrenie die werden gescand, hadden allemaal antipsychotische medicatie gekregen. De onderzoekers wilden uitsluiten dat dit een factor in de synaptische disfunctie zou zijn. Daarom gaven ze antipsychotica, haloperidol en olanzapine, gedurende 28 dagen aan ratten. Volgens de onderzoekers had het geen effect op de niveaus van het eiwit SV2A.

Professor Howes: ”Dit is geruststellend omdat het suggereert dat onze antipsychotische behandelingen niet leiden tot verlies van hersenverbindingen. We hopen in de toekomst jonge mensen in een zeer vroeg stadium te scannen om te zien hoe synaptische niveaus veranderen tijdens de ontwikkeling van de ziekte en of deze veranderingen vroeg worden vastgesteld of zich in de loop van de tijd ontwikkelen.”

Oorspronkelijk artikel: The Guardian (https://www.theguardian.com/science/2020/jan/14/schizophrenia-reduced-brain-cell-links?CMP=Share_iOSApp_Other)

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief die tweemaal per maand verschijnt dan iets voor jou! Opgeven van je mailadres is voldoende.
Abonneren kan direct via het inschrijffomulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html)