De kunst iemands ‘Naaste’ te zijn

Door: Tom Rusting

Over Naastentraining

 

Naasten van mensen met een ernstige psychische aandoening hebben het vaak zwaar. Ze weten niet hoe ze zich staande kunnen houden bij alle hectiek en emotie waarmee ze worden geconfronteerd. Ze willen vooral dolgraag hun kwetsbare familielid of vriend(in) helpen, maar onbedoeld doen ze dat lang niet altijd optimaal.

Om die reden hebben SPV Tiny van Hees en familie-ervaringsdeskundige Tom Rusting de Stichting Naastentraining opgezet. Ze trainen en coachen naasten in heel Nederland.

De nadruk van de Naastentraining ligt op ‘bejegening’. Naasten van mensen met trekken van een persoonlijkheidsstoornis leren om grenzen te stellen maar ze leren óók om de gevoelens van de betrokkene serieus te nemen. Naasten van mensen met psychotische trekken leren om wanen en hallucinaties niet tegen te spreken maar om respectvol interesse te tonen. Naasten van mensen met een verslaving leren dat het écht niet helpt om steeds uit te leggen hoe slecht die middelen wel zijn. Naasten van mensen met een depressie leren dat het niet zal lukken om de betrokkene onder druk te zetten om zich te herpakken.

Naastentraining gebruikt het videoprogramma Zoom. Alle gesprekken zijn individueel maatwerk. Eén of meer naasten van dezelfde kwetsbare persoon. De professionele kennis en ervaring van Tiny van Hees en de eigen familie-ervaring van Tom Rusting vullen elkaar naadloos aan. Tiny en Tom doen dit werk belangeloos en onbezoldigd. Deelname kan daarom kosteloos zijn en drempelloos.

Een voorbeeld uit de praktijk

Anna is een 36-jarige vrouw. Haar man Douwe zocht contact met Naastentraining. Hij vertelde dat hij veel van Anna hield, maar dat ze hem vaak het gevoel gaf dat zij hem haatte. Ze kon woedend worden als hij zijn dementerende moeder ging bezoeken. En op andere momenten verweet ze hem juist dat hij zijn eigen moeder zou verwaarlozen. Ze kon hem dagenlang negeren omdat hij haar in gezelschap van vrienden een keer had tegengesproken. En een paar dagen later liet ze weer blijken dat zij zielsveel van Douwe hield.  Douwe vond Anna’s gedrag vaak bizar, onlogisch onredelijk en onmenselijk. Hij had al eens voorgesteld om samen hulp te zoeken, maar daar voelde Anna niets voor.

Tiny en Tom hadden er uiteraard geen behoefte aan om een etiket te plakken op Anna’s gedrag zoals Douwe het beschreef. Ze hebben met Douwe de theorie van het “valideren” van Marsha Lineham besproken. Ze hebben het in rollenspellen met Douwe geoefend. Filmpjes laten zien over empathisch valideren. Douwe ging steeds beter begrijpen hoe belangrijk het kan zijn om iemands gevoelens te erkennen voordat je verzeild raakt in rationele discussies. Hij vertelde opgetogen dat de botsingen tussen Anna en hem een stuk zeldzamer werden. 

Ook voor naasten van mensen de wachtlijst staan

Tiny en Tom hebben beiden heel veel ervaring opgedaan met het coachen en trainen van naasten bij de ‘familiecoaching’ die ze in 2007 samen bij Altrecht zijn gestart. Die familiecoaching is daar groot en belangrijk geworden. Tom werkt er nog steeds aan mee. Tiny niet meer, sinds ze twee jaar geleden werd gepensioneerd.
Naastentraining richt zich op naasten in heel Nederland en soms ook daarbuiten.  Ook als de betrokkene nergens in behandeling is of wil zijn. Ook als er geen duidelijke diagnose is.

Tenslotte: Naastentraining is er óók voor naasten van mensen die ergens op zo’n vermaledijde wachtlijst staan. Als de naasten geleerd hebben hoe ze constructief en begripvol kunnen omgaan met de problemen van de betrokkene, dan is de druk alvast een beetje van de ketel. Dan worden de eerste stappen naar herstel al gezet vóórdat een behandeling is gezet.

Meer over Naastentraining via www.naastentraining.nl (http://www.naastentraining.nl) of info@naastentraining.nl (mailto:info@naastentraining.nl).
Nadrukkelijk worden ook behandelaars uitgenodigd om contact te zoeken om zich te oriënteren op mogelijkheden om behandelingen aan te vullen met training en psychoeducatie voor de naasten van hun cliënten.

naastentraining naastentraining