NVvP over regeerakkoord: goede intenties, maar wel voorwaarden

De Nederlandse Vereniging van Psychiatrie (NVvP) schrijft te waarderen dat in het coalitieakkoord Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst (https://www.kabinetsformatie2021.nl/documenten/publicaties/2021/12/15/coalitieakkoord-omzien-naar-elkaar-vooruitkijken-naar-de-toekomst) de nadruk ligt op passende zorg. Dat is volgens de vereniging in lijn met de strategische visie van de NVvP Bevorderen van Psychische gezondheid, waarin goede en toegankelijke zorg voor mensen met een psychiatrische aandoening centraal staat. De NVvP herkent de noodzaak tot afbakening van de psychiatrie en een ggz die zich concentreert op de complexe problematiek, ook in de jeugdhulp. Dat lukt alleen als preventie, bevorderen van psychische gezondheid en samenwerking met het hele zorgveld goed van de grond komen. Een brede visie op gezondheid en uitbreiding van het preventieakkoord met mentale weerbaarheid is daarom een goede ontwikkeling.

Voorzitter Elnathan Prinsen: “De NVvP juicht de ambities van de beoogde coalitie tot verbeteringen in de gezondheidszorg en concreet in het leven van mensen van harte toe. Dat is precies waar de NVvP voor staat: goede, toegankelijke, passende en betaalbare psychiatrische patiëntenzorg voor iedereen, nu en in de toekomst. Daarvoor is voldoende financiering en een uitwerking nodig die recht doet aan de autonomie en professionaliteit van de psychiater, die preventie en samenwerking stimuleert en de professional steunt in plaats van verder onder druk zet.”

De NVvP onderschrijft de reactie op het coalitieakkoord van de Federatie van Medisch Specialisten (FMS) (https://www.demedischspecialist.nl/nieuws/reactie-federatie-op-het-coalitieakkoord) waar zij lid van is. En voegt de volgende punten toe:

Passende zorg

De NVvP is groot voorstander van passende zorg als norm zodat schaarse zorg beschikbaar is voor wie dat het hardst nodig heeft. Het behoort de strategische speerpunten van de NVvP om onder- en overbehandeling tevoorkomen, de schaarse psychiaters in te zetten voor specialistische complexe psychiatrische zorg en via triage aan de voorkant wie met minder specialistische hulp toe kan door te verwijzen. Passende zorg betekent dat zorg bewezen effectief is en we overbehandeling voorkomen. Toch zijn er kanttekeningen te plaatsen bij de voorgestelde uitvoering.
Elnathan Prinsen: “Dat bewezen niet effectieve zorg niet vergoed wordt is helder, maar van veel vormen van zorg is de evidence niet zo helder. Wat betekent ‘bewezen’ precies? Hoe zit dit met behandelingen die nog niet bewezen zijn, of die practice-based zijn? En wie bepaalt wat passend is? Wat ons betreft wordt dat gezamenlijk bepaald door de hulpverlener, de patiënt en haar systeem. Ook conform onze strategische visie zouden we ons meer moeten richten op complexe problematiek. Maar het definiëren van complexiteit is niet eenvoudig en roept ook in het Landelijk kwaliteitsstatuut veel discussie op. De patiënt kan iets anders als complex zien dan de professional, en dat kan weer anders zijn dan de inschatting van zorgaanbieders, financiers of politiek.”

Jeugd-ggz

Arne Popma, voorzitter van de NVvP-afdeling Kinder- en Jeugd Psychiatrie, onderschrijft de reactie van FMS-voorzitter Peter Paul van Benthem dat het coalitieakkoord de zorg teveel ziet als een kostenpost en niet als een sector die investeringen nodig heeft. Popma: “Net nu we als partijen in het veld, gemeenten, professionals, zorgaanbieders, Rijk en jongeren & ouders gedreven werken aan een hervormingsagenda jeugd, doorkruist het coalitieakkoord deze agenda. Wij zijn zwaar teleurgesteld dat het coalitieakkoord niet inspeelt op de agenda die deze vijfhoek van onderop ontwikkelt. Op het gebied van Jeugd wordt vanaf 2025 maar liefst een half miljard extra bezuinigd, terwijl de nood hoog is, wachtlijsten lang zijn en we nu al weten dat door de negatieve effecten van de corona pandemie nog vele jaren extra zorg nodig zal zijn. Een lichtpuntje is dat gespecialiseerde jeugdzorg, waaronder jeugd-ggz, centraler wordt ingekocht, zoals de NVvP jarenlang bepleitte. Daar kijken we hoopvol naar uit. Kinder- en jeugdpsychiaters hebben vijf zware jaren achter de rug waarin ze gehinderd werden in hun professionele ambitie om vol in te zetten op de kwalitatief beste zorg voor elk kind in Nederland, omdat gemeenten steeds meer op de stoel van de professional gingen zitten. In de Jeugdhulp moetde balans worden hersteld. De suggestie om een eigen bijdrage in te voeren en de behandelduur te normeren wijzen we nadrukkelijk af, omdat die gelijke toegang tot zorg, het samen beslissen tussen cliënt en behandelaaren duurzaamheid en continuïteit van de zorg in de weg staan.”

Preventie en mentale gezondheid

In het coalitieakkoord is terecht aandacht voor mentale gezondheid. Elnathan Prinsen: “We zijn blij dat mentale weerbaarheid is toegevoegd aan het preventieakkoord. Hoe beter daarop wordt ingezet hoe minder druk op de wachtlijsten. We zijn ook blij dat er het belang van preventie en gezonde leefstijl erkend wordt met aandacht voor onderwijs, sport, huisvesting, bestaanszekerheid en leefomgeving als belangrijke factoren. Er wordt gewezen op het feit dat kwetsbare mensen zeven jaar korter leven en vijftien jaar langer in minder goede gezondheid. Dit geldt zeker ook voor mensen met een psychiatrische stoornis, waarbij genoemde factoren mogelijk nog een grotere rol spelen. Deze punten en de aandacht voor meer integraal kijken naargezondheid en ziekte sluiten goed aan bij de strategische visie van de NVvP. Hierbij willen we nogmaals specifiek aandacht vragen voor de samenhang tussen psychiatrie en somatiek omdat deze in de opsommingen nog te vaak wordt vergeten.”

Werken in de zorg aantrekkelijker

“Dat werken in de zorg aantrekkelijker moet worden is inderdaad nodig om psychiaters te behouden voor het vak”, stelt Elnathan Prinsen. “Dat vraagt goed werkgeverschap, met gerichte verbeteringen in waardering en onregelmatigheidstoeslag voor de ggz. Zaken waarvoor de NVvP al lang aandacht vraagt bij brancheverenigingen, overheid en vakbond. Het voorgestelde middel van contracteerdruk en de eis aan psychiaters om alle onregelmatige diensten te draaien draagt niet bij aan het aantrekkelijker maken van het vak. De NVvP sluit zich geheel aan bij de reactie van Federatie Medisch Specialisten (https://www.demedischspecialist.nl/nieuws/reactie-federatie-op-het-coalitieakkoord) dat het verplichten van medisch specialisten om in dienstverband te werken niets oplost.”

De coalitiepartners dreigen volgens de NVvP om de aanpak te verstevigen als in de ggz ongecontracteerde zorg onvoldoende afneemt, met verplichte kwaliteitsregistratie en onafhankelijke indicatiestelling. En als dat onvoldoende effectief blijkt te kijken naar een geringe eigen bijdrage of een verlaging van de vergoeding van ongecontracteerde zorg.
De NVvP vindt dat contraproductief. “Het is veel constructiever”, stelt Elnathan Prinsen, “om werken in loondienst te stimuleren door het inhoudelijke en financieel aantrekkelijker te maken dan de vrije vestiging en het zzp schap te bestraffen of verbieden. Het percentage ongecontracteerden is in het grotere financiële plaatje zeer gering. Dat dit aandeel groeit, heeft te maken met het gegeven dat aanbieders geen toegewenste waarde meer zien, inhoudelijke en financieel, in het afsluiten van een contract. Het is daarbij belangrijk in te spelen op de redenen waarom mensen niet in loondienst willen werken. Een eigen bijdrage in de ggz werpt bovendien een financiële drempel op voor patiënten, waardoor dit gelijk staat aan inperking van de vrije artsenkeuze.”
 

De NVvP: ”De coalitiepartijen willen dat alle professionals in de GGZ bereikbaarheidsdiensten tijdens de avonden, nachten en weekenden draaien om de druk op crisiszorg te voorkomen. Als NVvP verwachten wij dan dat professionals hierin goed gefaciliteerd worden en veilig en gezond kunnen werken en dat ze binnen en buiten kantoortijd behalve verantwoordelijkheid ook zeggenschap krijgen over de kwaliteit.

Dat politie en GGZ intensiever gaan samenwerken en ervoor zorgen dat personen met verward gedrag aparte zorg krijgen en niet onnodig worden opgepakt is een goed punt.

Als NVvP juichen we samenwerken toe, maar dat moet wel van twee kanten komen. We moeten niet alleen onnodig justitieel ingrijpen voorkomen maar ook onnodige psychiatrisering van crimineel of overlastgevend gedrag. Daarnaast moeten we ervoor zorgen dat hulpverleners hun werk veilig kunnen uitvoeren.

Kortom, de NVvP ziet veel goede intenties in het coalitieakkoord. Als beroepsvereniging voor psychiaters denken wij namens onze 3.700 leden ook de komende jaren graag mee met de aan te stellen bewindspersonen om samen de best denkbare en toegankelijke patiëntenzorg mogelijk en bereikbaar te maken en houden.”

Bron: NVvP (https://www.nvvp.net/website/nieuws/2021/reactie-nvvp-op-coalitie-akkoord-goede-intenties-maar-passende-uitwerking-en-financiering-nodig)

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijffomulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), Opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).