Een nieuw vergoedingssysteem met de nodige uitdagingen

De ggz in 2022: Het Zorgprestatiemodel

Sinds 1 januari 2022 is de DBC-systematiek in de ggz definitief verleden tijd. Het vergoedingenstelsel, dat voor de ggz in 2005 werd ingevoerd, kende te veel nadelen. De wens voor een alternatief stelsel, of op z’n minst verbeteringen, werd dan ook breed gedragen. Afgelopen jaren is er veel moeite gedaan om een nieuw stelsel te ontwikkelen, waarbij een eerste versie, het Zorgclustermodel, sneuvelde. Het nieuwe stelsel, het Zorgprestatiemodel, is sinds 1 januari leidend in de ggz en de forensische zorg

Ondanks de jarenlange voorbereiding ging de invoering niet zonder slag of stoot. Sommigen waren er halverwege het jaar tevreden over, maar er zijn ook ict-problemen, er wordt geklaagd over administratieve rompslomp en er is kritiek op de zorgvraagtypering, een integraal onderdeel is van het Zorgprestatiemodel. En sinds halverwege dit jaar kwam er een storm van protest over het aanleveren van patiëntengegevens aan de NZa, waarmee het beroepsgeheim zou worden geschonden. Het leidde in juli tot Kamervragen van de SP en D66. Uiteindelijk besloot de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) de zaak nog eens nader te onderzoeken.

Het systeem kent een hoop voordelen, zoals minder administratie, minder perverse prikkels, een eerlijkere vergoeding, snellere uitbetaling en meer disciplines die tijd kunnen declareren. Maar sommigen beroepsgroepen voelen zich erdoor bedreigd, zoals de zelfstandig gevestigd psychiater (ZGP) wordt bedreigd. Die gaat minder verdienen, omdat hij volgens het ZPM minder complexe patiënten behandeld, wat volgens de vereniging van ZGP onzin is.

ICT-problemen

Per 1 januari hadden alle hulpverleners hun consulten moeten kunnen registreren in de elektronische patiëntendossiers (EPD’s). Per 1 april zouden de declaraties volgens het nieuwe systeem naar de zorgverzekeraars kunnen gestuurd en per 1 juli zouden de gegevens in het kader van de zorgvraagtypering naar de NZa moeten gaan. De deadline van 1 april werd maar deels gehaald. Iets meer dan achthonderd kleinere ggz-instellingen konden in maart declareren, maar grote organisaties – zoals Parnassia en Dimence – worstelden nog steeds met hun ict-leveranciers. Halverwege het jaar waren er nog steeds veel ICT-problemen. Ongeveer dertig procent ging toen goed, maar vanwege technische problemen waren er nog veel storingen in de communicatie met zorgverzekeraars. Facturen werden heen en weer gestuurd en er moest veel worden nagebeld of -gemaild.

Privacy

De critici die het meest de pers halen komt van de kritische privacygroep Stop de benchmark met ROM. Zij komt in het verweer tegen, zoals zij het noemen, de ‘datahonger’ van de NZa. Een van de leden, psychiater en juriste Cobie Groenendijk, stelt dat de aanlevering van HoNOS+ lijsten niet strookt met het medisch beroepsgeheim en een bedreiging vormt voor de vertrouwensrelatie tussen patiënt en behandelaar. Groenendijk raadt patiënten aan via een formulier bezwaar te maken, zodat hun dossier ‘op slot’ gaat. Kamervragen volgen en ook de Autoriteit Persoonsgegevens stelt nu vragen.
Een motie, ingediend door Maarten Heijink (SP) en Lisa Westerveld (GroenLinks) zorgt ervoor dat de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) moet stoppen met het verzamelen van persoonlijke gegevens van ggz-patiënten totdat de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) gekeken heeft naar de privacy gevoeligheid van de aangeleverde gegevens en de verwerking ervan.

De AP geeft uiteindelijk toestemming voor het verzamelen van de gegevens, aar wel onder strikte voorwaarden: gegevens van alle ggz-patiënten mogen slechts over de periode van één jaar worden opgevraagd, als dat langer gaat duren moet er eerst een nieuwe wettelijke regeling komen met een onderbouwing van de noodzaak. Die nieuwe regeling moet dan wel eerst worden voorgelegd aan de AP, zodat die kan beoordelen of de regeling rechtmatig is en of de privacy van patiënten geborgd is.

De andere artikelen in ons jaaroverzicht

Een veelkoppig monster, dat niet eenvoudig is te bestrijden (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-4155684/nieuws/een_veelkoppig_monster_dat_niet_eenvoudig_is_te_bestrijden.html?page=1)
Over de wachtlijsten

Wensdenken en wantrouwen, knelpunten en tegenstrijdigheden (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-4154868/nieuws/wensdenken_en_wantrouwen_knelpunten_en_tegenstrijdigheden.html?page=1)
Het Integraal Zorgakkoord is een feit

Langdurige mentale gevolgen vooral bij kwetsbare groepen (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-4154874/nieuws/langdurige_mentale_gevolgen_vooral_bij_kwetsbare_groepen.html?page=1)
Het einde van de corona-pandemie

Van hoopvolle ontwikkeling tot vastgelopen onderzoek (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-4155085/nieuws/van_hoopvolle_ontwikkeling_tot_vastgelopen_onderzoek.html?page=2)
Alzheimer en de remedie

Zichtbare en tastbare veranderingen laten te lang op zich wachten (https://www.ggztotaal.nl/nw-29166-7-4155703/nieuws/zichtbare_en_tastbare_veranderingen_laten_te_lang_op_zich_wachten.html?page=2)
De jeugdzorg