Financiële overwegingen houden 'slaapverlof' tegen

”Is het waar dat patiënten in de geestelijke gezondheidszorg (ggz), die van hun behandelend arts thuis zouden mogen overnachten in voorbereiding op ontslag uit de instelling, dit niet mogen omdat de instelling dan niet betaald krijgt door de zorgverzekeraar?”

Dat vroeg Mohammed Mohandis (PvdA) in november in een Kamerbrief aan Minister Helder (https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2023/01/12/antwoorden-op-kamervragen-over-het-feit-dat-ggz-patienten-niet-thuis-mogen-slapen). De Minister heeft de brief deze week beantwoord. De Minister schrijft bekend te zijn met het signaal dat instellingen soms geen gebruik maken van slaapverlof in verband met financiële overwegingen, maar stelt dat zorginhoudelijke afwegingen altijd moeten prevaleren boven financiële afwegingen: ”Als een weekendverlof ten goede komt aan het herstel van de patiënt, of bijdraagt aan de resocialisatie voorafgaand aan het ontslag, dan moet dit mogelijk gemaakt worden door de instellingen. In het zorgstelsel hebben alle partijen, aanbieders, verzekeraars en toezichthouders, een eigen rol om te waarborgen dat zorg op een passende manier wordt geleverd.”

Geen overnachting betekent geen vergoeding

Zorgaanbieders krijgen van de verzekeraars een vergoeding die samenhangt met het wel of niet overnachten van een patiënt in de de instelling. Als een patiënt niet in de instelling overnacht krijgt de zorgaanbieder geen vergoeding, omdat hij geen zorg levert. Dit is vastgelegd in de regelgeving vanuit de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)1 en gaat uit van het principe dat er enkel betaald wordt voor daadwerkelijk geleverde zorg zoals staat in de Zorgverzekeringswet. Het tarief voor de verblijfsprestatie volgt uit het kostenonderzoek uitgevoerd door de NZa. De leegstand van bedden is in het tarief verwerkt door middel van een ‘opslag’.

Volgens de Minister is er geen wettelijke regeling die slaapverlof verbiedt, maar als een patiënt niet overnacht in de instelling is er geen sprake van een verblijfsdag en mag deze niet worden gedeclareerd conform de NZa-regelgeving. Als de zorgaanbieder de periode van het verlof wel registreert als een verblijfsdag is dit onrechtmatig en kan de onterechte declaratie teruggehaald worden. Verzekeraars hebben immers de algemene plicht om te controleren of de juiste prestatie in rekening is gebracht en of deze prestatie ook geleverd is.

Experiment

Vanuit de NZa loopt op dit moment een experiment om het slaapverlof anders te financieren. Bij dit experiment genaamd ‘herstel ondersteunende begeleiding met nachtverlof’ kunnen patiënten maximaal drie nachten met slaapverlof gaan tegen het einde van de behandeling ter voorbereiding op ontslag. De zorgaanbieder krijgt hiervoor een gemiddeld bedrag van het verblijfstarief. Eind april 2023 loopt dit experiment af en zullen de resultaten volgen. Dan zal de NZa ook bekijken of vervolgstappen nodig zijn.

De Minister schrijft deze signalen Mede naar onder de aandacht te brengen bij de toezichthouders.

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).