Bij stoppen met antidepressiva ervaart 15% ontwenningsverschijnselen

Eén op de zes tot zeven gebruikers van antidepressiva zal ontwenningssymptomen ervaren na het stoppen van hun medicatie. Dat blijkt uit een grote meta-analyse over 79 studies. Het onderzoek werd recent gepubliceerd in The Lancet Psychiatry. (https://www.thelancet.com/journals/lanpsy/article/PIIS2215-0366(24)00133-0/fulltext)

Er is de laatste jaren veel te doen over ontwenningsverschijnselen bij het stoppen en afbouw van antidepressiva. Ook in de klinische praktijk wordt er steeds meer rekening mee gehouden. De frequentie van deze symptomen was echter nog niet gekwantificeerd. De onderzoekers gaan ervan uit dat een schatting van de incidentie (het relatieve aantal nieuwe gevallen) van ontwenningsverschijnselen patiënten en artsen kan helpen bij het beëindigen van de behandeling. Ook kan het nuttige informatie verschaffen aan onderzoekers van behandelingen tegen depressie.
De onderzoekers wilden daarom de incidentie van ontwenningsverschijnselen beoordelen bij patiënten die zowel antidepressiva als placebo stopzetten in eerder gepubliceerde literatuur.

Over het onderzoek

Er werd systematisch gezocht in de databases van Medline, EMBASE en CENTRAL vanaf het begin van de databanken tot 13 oktober 2022 naar gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken (RCT’s), andere gecontroleerde onderzoeken en observationele studies die de incidentie van ontwenning bij het stoppen van antidepressiva beoordelen.
Daarbij werden 6095 studies gescreend, waarvan er uiteindelijk 79 werden geselecteerd. Aan deze 79 studies hadden in totaal 21.002 patiënten deelgenomen (72% vrouw, 28% man, met leeftijden tussen de 20 en 65 jaar). Om in die selectie te worden opgenomen, moest een studie het stoppen of afbouwen van een vastgesteld antidepressivum of placebo onderzoeken bij deelnemers met een mentale, gedrags- of ontwikkelingsstoornis. Studies waarbij antidepressiva werden gebruikt voor lichamelijke aandoeningen werden uitgesloten. Na de selectie, samenvatting van gegevens en evaluatie van de risico’s op bias, werden de gegevens samengevoegd in de meta-analyse.

Resultaten en interpretatie

In totaal stopten 16.532 patiënten met een antidepressivum en 4470 patiënten met placebo. In 62 studies had 31% van de deelnemers die stopten met antidepressiva tenminste één ontwenningsverschijnsel (in 62 studies), tegenover 17% na het stoppen met een placebo (in 22 studies). Voor ernstige ontwenningsverschijnselen was dit respectievelijk 2,8% en 0,6%.
Venlafaxine, Imipramine en Escitalopram waren geassocieerd met hogere frequenties van ontwenningssymptomen, en imipramine, paroxetine, en zowel desvenlafaxine als venlafaxine waren geassocieerd met een hogere ernst van symptomen.

De onderzoekers concluderen dat, gezien de niet-specifieke effecten, zoals waargenomen in placebogroepen, de incidentie van ontwenningsverschijnselen bij antidepressiva ongeveer 15% is, wat betekent dat één op de zes tot zeven patiënten ontwenningssymptomen zal ervaren na het stoppen van hun medicatie.

Lees ook andere artikelen over antidepressiva (https://www.ggztotaal.nl/tp-29166-2/antidepressiva)

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).