Een tijd tussen al mijn tijden, perikelen in de psychiatrie

“Pas als een maatschappij leert luisteren, zullen slachtoffers durven spreken. Pas dan zullen ze ook gehoord worden.” Johan Atsma recenseert Een tijd tussen al mijn tijden van Veerle Janssens.

Een tijd tussen al mijn tijden, perikelen in de psychiatrie. Onder deze prachtige titel schrijft Veerle Janssens een bijzonder boek waarin de psychische nevenwerkingen ten gevolge van medicatie bij een IVF behandeling die ze ondergaat centraal staan. Het is in meerdere opzichten een wrang verhaal. Machteloosheid speelt een belangrijke rol in het contact met sommige hulpverleners die gaandeweg op haar pad verschijnen, soms tegen wil en dank, maar ook op relationeel gebied.

Onzegbare

Het relaas van Veerle Janssens start als ze slachtoffer wordt van ongewenste intimiteiten in de familiekring. Ze is dan ongeveer 12 jaar oud. Ze houdt dat lange tijd voor zichzelf. Het hoofdstukje heet niet voor niets Het onzegbare. Jaren later heeft haar huisarts een vermoeden en verwijst haar naar een therapeute. Er ontstaat ongemak en onbegrip en dat wordt een van de thema’s van het boek. “Uit beleefdheid praatte ik de vijftig minuten vol. Ik had allang beslist hier geen voet meer binnen te zetten”.

Vertrouwen

Op de lagere school wordt ze gepest. Haar moeder geeft haar het gevoel geeft dat ze daar zelf verantwoordelijk voor is. Daarmee wordt ook vertrouwen een thema in haar bestaan. Een thema dat in het boek in verschillende vormen terug komt. Een vlucht naar voren geeft ze rond haar 20e vorm in een bezoek aan Mexico. Dat is liefde op het eerste gezicht. Daar ligt ook de oorsprong van haar latere carrière als tolk. Daarin voelt ze zich op haar gemak en op haar plaats.

Onder druk

Als ze een relatie krijgt met een man die twee dochters heeft, is er al snel het verlangen om zelf ook kinderen te krijgen. Dat leidt uiteindelijk tot een IVF behandeling. De medicatie die ze daar voor krijgt ter ondersteuning pakt verkeerd uit, ten gevolge van bijwerkingen. Haar mentale gesteldheid die toch al het nodige te verduren heeft gehad, komt onder grote druk te staan. Daarmee komt ook de relatie met haar man onder druk. Het verdriet en haar psychische problemen leiden tot het slikken van veel te veel pillen en een opname in de psychiatrie.

“’Mevrouw, ik kan u laten colloqueren’. (gedwongen opname, red) ‘Daar heeft u niet zomaar het recht toe. Ik moet naar huis, ik heb morgen mondelingen examens.’ ‘en nog wat dreigen ook’, antwoord hij. Dreigen? Hoezo dreigen? Waarmee dreigen? Ik snap het niet. Ik zeg niets. Ik doe niets. Hij geeft een teken en opeens pakken mannen me vast. Ze trekken me mee een hok in. Ik ben er al gauw niet meer bij. Bekijk de scène van buitenaf. In vogelperspectief. Ze duwen me in de richting van een bed. Mannenhanden trekken mijn BH uit. ‘Kunnen ze dan niet gewoon vragen?’ denk ik nog.”

Verbroken

Er volgen nog meer voor Veerle niet te hanteren situaties die uiteindelijk leiden tot een daadwerkelijke maar ook onhandige suïcidepoging. Er volgen nog meer tenenkrommende situaties in de hulpverlening. Dit alles zorgt mede voor verwijdering in de relatie met haar man. Uiteindelijk vertrekt hij met zijn beide dochters. Het contact wordt geheel verbroken.

Veerle komt er weer bovenop. Met de juiste hulp, hulpverleners met integere aandacht en ook opnieuw reizen naar Mexico, werk als reisleidster en uiteindelijk een bestaan als tolk keert de rust in haar leven terug. Het schrijven van dit boek is daarvan een uiting.

Gehoord

Het boek is geschreven in prachtige taal, met een structuur in de tekst die verschillende tijdstippen in haar bestaan door elkaar laat lopen, om haar geschiedenis duiding te geven. Dat zorgt ervoor dat je ondergedompeld wordt in een heftig persoonlijk verhaal waarin de rol van hulpverlening in het algemeen kritisch onder de loep wordt genomen.

“Pas als een maatschappij leert luisteren, zullen slachtoffers durven spreken. Pas dan zullen ze ook gehoord worden.” Zomaar een citaat, in dit geval vanuit een situatie waarin Veerle als docent probeert een studente bij te staan die is verkracht. Het lijkt mij in een notendop een essentiële opmerking van een schrijfster die met een kritische en vooral ook beschouwende blik terug weet te kijken op wat haar is overkomen en dat in een mooie literaire vormgeving heeft vast weten te leggen in een bijzonder boek.

Veerle Janssens - Een tijd tussen al mijn tijden, perikelen in de psychiatrie (https://epo.be/shop/een-tijd-tussen-al-mijn-tijden/)
Uitgeverij Epo, Mammoet
194 pagina’s; prijs: € 22.50
ISBN 978 94 6267 415 8
NUR 875/895

Lees ook andere boekrecensies van Judith de Roos en Johan Atsma (https://www.ggztotaal.nl/tp-29166-2/recensie)

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).