De Liemers loopt voorop in ontwikkeling mentaal gezondheidsnetwerk

Voortvloeiend uit het IZA wordt overal in Nederland gewerkt aan mentale gezondheidsnetwerken. Maar nergens zijn ze zover als in de vijf gemeenten van de Liemers. Zo bleek vorige week tijdens de startbijeenkomst WIN: Welzijn in (mijn) Netwerk. Hier zijn ze de pilotfase allang voorbij. Het netwerk is in kaart gebracht en iedereen staat in de startblokken om een grotere stroom inwoners te helpen.

WIN brengt de vijf gemeenten (Doesburg, Duiven, Montferland, Westervoort, Zevenaar), de ggz, huisartsen/POH-ggz en het sociale en publieke domein bij elkaar. Het doel is elkaar versterken in het preventieve en ondersteunende aanbod voor alle inwoners. Het project Aanpak wachttijden GGZ in de Liemers is anderhalf jaar geleden gestart. In die anderhalf jaar is er in cocreatie met alle deelnemende organisaties een projectplan gemaakt, daar uitvoering aan gegeven en het is bestuurlijk geborgd. Vanuit dit plan zijn de overlegtafel en het verkennend gesprek inmiddels gestart en op 17 oktober was de aftrap van WIN, het derde deelproject. In die anderhalf jaar is enorm veel gebeurd, legt Janine de Winkel van gemeente Montferland uit. Zij is de kartrekker van het deelproject WIN. De coördinatie van het gehele project ligt in handen van Monique Drenth van Bee-Improve, projectmanagers in maatschappelijke uitdagingen.

WIN

De urgentie was groot, want hoewel er voor de jeugd-ggz geen wachtlijsten zijn, zijn die voor volwassenen er wel . In de Liemers staan nu ongeveer 140 mensen ‘in de wacht’. “Het project is ontstaan vanuit die problematiek”, zegt Janine de Winkel. “We gingen op zoektocht: Wat kunnen we nu al doen en hoe krijgen we mensen zo snel mogelijk op een passende plek?” En zo ontstond ook de behoefte aan een dashboard of platform: Welke partijen zijn er en hoe kunnen die worden ingezet? Dat was dus al voor er via het Integraal Zorgakkoord (IZA) en Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) werd ingezet op preventie en de juiste zorg op de juiste plek. “Wij geloofden al langer in die transformatie”, zegt Annemarie Profittlich. Zij is bestuursvoorzitter van GGNet, die als grootste ggz-instelling in de Liemers betrokken is bij WIN. Profittlich: “Het was een kwestie van gewoon doen. Dus zijn we gezamenlijk de regionale samenwerking gaan verstevigen en meer gaan werken aan welbevinden van de inwoners. De kernboodschap is daarbij: niet medicaliseren. Soms is alleen maar luisteren net zo belangrijk als een medische oplossing, soms is yoga net zo nuttig als therapie.”

Verkennend gesprek

In februari 2023 ging de pilot Toegankelijkheid GGZ in de Liemers (https://ggnet.nl/projecten/toegankelijke-ggz-in-de-liemers#:~:text=De%20werkgroep%20WELZIJN%20IN%20mijn,die%20op%20hun%20pad%20komen.) van start mogelijk gemaakt door een ZonMw subsidie. Die bestaat uit drie deelprojecten, zo legt Janine de Winkel uit. 1. preventie en welzijn via WIN, 2. het Verkennend Gesprek en 3. de Overlegtafel. In Zevenaar leggen drie ervaringsdeskundigen uit wat het Verkennend Gesprek is. Tijdens zo’n gesprek wordt breed en vanuit verschillende domeinen gekeken naar positieve gezondheid. Twee ervaringsdeskundigen van verschillende organisaties gaan met een inwoner in gesprek. De inwoner bepaalt zelf waar het gesprek plaatsvindt, dat kan thuis zijn maar ook tijdens een wandeling of in het wijkgebouw. Na een gesprek kan de hulp van een expert binnen bijvoorbeeld de ggz of schuldhulpverlening worden ingeroepen, maar iemand kan ook worden gewezen op een inloophuis in een van de gemeenten. Een inwoner meldt zich bijvoorbeeld met een angststoornis, maar er speelt ook een arbeidsconflict. Dan kan je dat meteen al oplossen. Schuldenproblematiek komen ze ook veel tegen. Daarvoor hoeven inwoners niet naar de ggz. Of zoals ervaringsdeskundige Sietse zegt: “Een psychiater kan de angst voor de deurwaarder dempen, maar lost de schulden niet op.” Het prettige van de ervaringsdeskundigen is dat zij denken in kansen en niet in beperkingen, zegt een deelnemer aan het Verkennend Gesprek. “Ze wisten mij te motiveren, dat heb ik in de ggz nog nooit meegemaakt.” Het Verkennend Gesprek kan op doorverwijzing zijn vanuit GGNet, een huisarts of een POH-ggz, maar dat hoeft niet, zo benadrukken de ervaringsdeskundigen. “We zien het liefst dat mensen zichzelf aanmelden via de huisarts, we proberen zo laagdrempelig mogelijk te zijn. Het blijkt zo goed te werken dat Annemarie Profittlich ervoor pleit om zo’n Verkennend gesprek niet alleen aan de ‘voorkant’ te houden, maar ook als iemand klaar is met zijn of haar behandeling bij GGNet. Of misschien wel in meer momenten van het herstelproces.

Overlegtafel

Alles staat of valt met bekendheid van de projecten in de regio, zo ervaarde Annet van Dellen. Zij is huisarts in Duiven, maar had tot voor kort nog nooit van de Overlegtafel gehoord. “Ik kreeg een patiënt met onduidelijke klachten. Op aanraden van een POH-ggz bracht ik die in als casus voor de Overlegtafel. Daar vonden we passende hulp. Nu ben ik heel enthousiast. Dit zorgt voor betere doorstroom.” De Overlegtafel is in 2020 ontwikkeld door GGz Centraal en Bee-Improve en er zijn al meerdere in Nederland actief. Op een virtuele plek komen een ervaringsdeskundige, huisarts of POH-ggz en professionals uit de ggz en het sociaal domein wekelijks samen om de ‘echte vraag’ van een cliënt te bespreken en hem of haar naar de juiste plek te leiden. De partijen gaan pas van tafel als dat is gelukt. In heel Nederland is dat al bij meer dan 5500 cliënten gebeurd. De meeste casussen (65 procent) in de Liemers worden vanuit de specialistische ggz ingebracht. Basis-ggz, huisarts en ambulante begeleiding volgen op enige afstand.

Ecosysteem

De startbijeenkomst WIN blijkt een succes. Er komen veel meer mensen dan verwacht, waarbij alle domeinen ruim zijn vertegenwoordig zoals de huisartsen, gemeenten, GGZ , sociaal en publiek domein. De drie projecten zijn de motor achter het ontstaan van een ecosysteem, zegt Monique Drenth van Bee-Improve. “Hierdoor weten alle disciplines en partijen uit verschillende domeinen elkaar te vinden.” Het netwerk is in kaart gebracht. Daarin loopt de Liemers voorop, constateert Janine de Winkel. De domeinoverstijgende samenwerking vormt ook een van de bouwstenen van het IZA-transformatieplan Mentaal gezondheidscentrum Achterhoek/De Liemers, onder coördinatie van GGNet en zorgverzekeraar Menzis. De verzekeraar heeft de snelle toets positief beoordeeld. Met deze successen is het werk nog lang niet gedaan, schetst Janine de Winkel. “Met zoveel diverse organisaties en verschillende budgetten binnen vijf gemeenten blijft de puzzel ingewikkeld. Maar de basis is gelegd. Alle disciplines zijn in contact. We moeten elkaar blijven vinden.”

-----------------------------------------------------------------------------------------

Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.

Abonneren kan direct via het inschrijfformulier (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89775/pagina/abonneren.html), opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines (http://www.ggztotaal.nl/pg-29166-7-89779/pagina/e-magazine.html).