Over het Expertisecentrum Forensische Psychiatrie
Het Expertisecentrum Forensische Psychiatrie (EFP) bestaat sinds 2002 en is opgericht om de wetenschappelijke onderbouwing van de zorg in de forensische psychiatrie te ondersteunen, de samenwerking tussen de forensische instellingen onderling te bevorderen en meer uitwisseling tussen GGZ-instellingen, universiteiten en onderzoeksinstituten tot stand te brengen. Het EFP is onafhankelijk en staat ten dienste van het gehele forensisch werkveld, van BW/MO tot de FPC’s en PPC’s.
Maar hoe doet het EFP dat?
Directeur Gijs Bakkum van het EFP legt het kort uit: ”Het Expertisecentrum Forensische Psychiatrie faciliteert sinds 2002 het forensische zorgveld bij het verhogen van de kwaliteit van de zorg om zo de maatschappelijke veiligheid te bevorderen. Het EFP voert, voor en met het veld, verschillende projecten uit op het gebied van wetenschappelijk onderzoek, kennismanagement en kwaliteit van zorg. Binnen die projecten brengen we de kennis en kunde van wetenschappers, professionals en bestuurders bij elkaar. Hieraan voegen we als EFP zelf inhoudelijke kennis en kennis van projectmanagement en implementatie toe. Zo bundelen we de krachten binnen het werkveld en stimuleren samenwerking en kennisdeling. De manier waarop we dat doen is laagdrempelig, faciliterend en resultaatgericht.”
Enkele van de projecten van het EFP zijn het programma Kwaliteit Forensische Zorg (KFZ), de Kwaliteitsnetwerken, de Forensische Leerlijn en Ervaringsdeskundigheid in de forensische psychiatrie. Naast deze projecten heeft het EFP het beheer over een aantal landelijke databanken, zoals de Landelijke Databank Risicotaxaties. Ook ondersteunt het EFP het werk van de Commissie Ethiek in de Forensische Psychiatrie, die o.a. door middel van de gespreksmethode Moreel Beraad ethische dilemma’s op de werkvloer bespreekbaar maakt.
Projecten
Het EFP doet het projectenmanagement voor diverse landelijke projecten. Binnen al deze projecten werkt het EFP samen met professionals uit de forensische zorg, zodat er input wordt opgehaald uit het veld en maximaal aangesloten wordt bij wat het veld nodig heeft.
Kwaliteit Forensische Zorg (KFZ)
De doelstelling van het programma Kwaliteit Forensische Zorg (KFZ) spreekt voor zich: het verbeteren van de forensische zorg en daarmee veiliger maken van de samenleving. Er wordt gezamenlijk onderzoek gedaan naar methodes en behandelvormen om de kwaliteit en effectiviteit van de behandelingen te verhogen. Bestaande kennis en kunde worden samengebracht en breed gedeeld met het hele veld. De resultaten die hieruit voortkomen zijn voor iedereen beschikbaar. Er zijn sinds de oprichting in 2013 al meer dan 125 onderzoeken gestart en 86 afgerond en opgeleverd.
Kwaliteitsnetwerken
Het Kwaliteitsnetwerk is een methodiek voor instellingen om van elkaar te leren en zo de kwaliteit van zorg te verhogen. Het is een cyclische methode waarbij instellingen jaarlijks of tweejaarlijks reflecteren op de geleverde zorg middels het afnemen van reviews en zelfreviews. Het doel is om onderling het gesprek aan te gaan en sterke kanten (parels) en verbeterpunten (oesters) binnen de instelling te benoemen. Het is nadrukkelijk geen audit. Op basis van die uitkomsten gaat men aan de slag met verbeteringen en evaluatie, om vervolgens weer een nieuwe cyclus te starten. Op dit moment hebben we vier kwaliteitsnetwerken; van de FPA’s, van De Borg-instellingen, van Forensische Verslavingszorg en de FPC/K’s. Een vijfde kwaliteitsnetwerk is in de opstartfase: het kwaliteitsnetwerk BW/MO.
De Forensische Leerlijn
De Forensische Leerlijn, een samenwerkingsproduct tussen EFP en GGZ Ecademy, is een online leeromgeving die sinds 2019 bestaat. Het doel van de leerlijn is het bieden van inhoudelijke kennis en deskundigheidsbevordering. Op veel plekken in de zorg staat het leerproces van de medewerkers onder spanning vanwege de hoge werkdruk in het primaire proces. Om instellingen te helpen voorzien in benodigde basiskennis voor de beginnende medewerkers zijn er diverse modules ontwikkeld, specifiek afgestemd op forensische zorg. Voor ervaren medewerkers wordt er verdiepende kennis geboden. Inmiddels zijn er 31 modules ontwikkeld, waarbij professionals uit het veld kennis en expertise geleverd voor de inhoud en de casussen.
Om de leerlijn laagdrempelig te houden en de kennis aan alle medewerkers in de forensische zorg aan te kunnen bieden, bestaat er voor alle medewerkers in de forensische zorg de mogelijkheid om de leerlijn gratis te volgen.
Ervaringsdeskundigheid in de forensische zorg
In 2019 is er met 29 forensische ervaringsdeskundigen en het EFP een platform gecreëerd waarin antwoord gegeven wordt op de vraag hoe je ervaringsdeskundigheid het beste kunt inzetten in een organisatie en wat er verwacht wordt van een ervaringsdeskundige. Hierover is onlangs een webinar georganiseerd voor managers en beleidsmakers om ze te helpen dit binnen hun organisatie vorm te geven.
Wil je deze webinar terugkijken, of wil je meer weten over het EFP en de projecten? Kijk dan op de website: www.efp.nl.
Meer weten over de Forensische Leerlijn? Kijk dan op de website: www.forensischeleerlijn.nl.
Marjolein Ausems is projectcoördinator bij het Expertisecentrum Forensische Psychiatrie
