De algemene veronderstelling dat slapeloosheid een secundair symptoom is van depressie wanneer ze samen voorkomen, blijkt niet te worden ondersteund door wetenschappelijk bewijs. Artsen zouden gerichte diagnostiek en bijbehorende behandeling moeten richten op beide aandoeningen, volgens een artikel dat onlangs is gepubliceerd in het Medical Journal of Australia.
Tot 90% van de patiënten met stemmingsstoornissen meldt ook problemen met in- of doorslapen, en ongeveer 20-50% van de patiënten met een slaapstoornis meldt symptomen van depressie, zeggen de auteurs van het onderzoek. Onderzoeker Alexander Sweetman, onderzoeksmedewerker bij het Adelaide Institute for Sleep Health aan de Flinders University: ”Het gelijktijdig voorkomen van depressie en slapeloosheid wordt geassocieerd met een verminderde kwaliteit van leven, een grotere sterftekans en een verhoogd gebruik van de gezondheidszorg, in vergelijking met alleen depressie of alleen slapeloosheid. Daarom is het van cruciaal belang om diagnostische en behandelopties te overwegen voor patiënten met gelijktijdig voorkomen van depressie en slapeloosheid, zodat de behandelresultaten, de kwaliteit van leven en de kosten van de gezondheidszorg omlaag gaan.
”Depressie wordt vaak gezien als de primaire stoornis en slapeloosheid als een secundair symptoom. Dit wordt gesteld door clinici die voorrang geven aan de behandeling van depressie boven slapeloosheid, en die verwachten dat de slapeloosheid zal afnemen wanneer de depressie met succes wordt behandeld”, schrijven de onderzoekers. ”Önderzoek suggereert echter dat slapeloosheid en depressie als afzonderlijke aandoeningen moeten worden behandeld.
De auteurs beschrijven bewijs op zes gebieden:
* Slapeloosheid is gewoonlijk een onafhankelijke aandoening;
* Symptomen van slapeloosheid voorspellen toekomstige depressie;
* Het behandelen van slapeloosheid kan het ontstaan van een eerste depressie voorkomen;
* Het behandelen van slapeloosheid verbetert depressieve symptomen;
* Symptomen van slapeloosheid kunnen de respons en remissie op een depressiebehandeling verminderen.
* Depressieve symptomen kunnen de respons op de behandeling van slapeloosheid verminderen.
Hoewel het gebruikelijk is dat huisartsen slapeloosheid beschouwen als een secundair symptoom van depressie, wordt deze overtuiging volgens het artikel niet ondersteund door wetenschappelijk bewijs. In plaats daarvan suggereren onderzoeksresultaten dat depressie en slapeloosheid twee comorbide stoornissen vertegenwoordigen, die mogelijk in stand worden gehouden door zowel bidirectionele als functioneel onafhankelijke mechanismen. Daarom bevelen de onderzoekers aan dat huisartsen bij het behandelen van patiënten met gelijktijdig voorkomende depressie- en slapeloosheidssymptomen zich richten op beide aandoeningen.
Het hele (Engelstalige) artikel is te vinden in het Medical Journal of Australia: Co‐occurring depression and insomnia in Australian primary care: recent scientific evidence
Voor geïnteresseerden over slaapstoornissen en de noodzaak van een gezonde slaap:
* Matthew P. Walker: ’Slaap, Nieuwe wetenschappelijke inzichten over slapen en dromen’
ISBN 9789044540345; mei 2018; 432 pagina’s; €23,99
* Ook de uitzendingen van Frits Spits, De Slapelozen, zijn de moeite van het beluisteren waard.
-----------------------------------------------------------------------------------------
Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.
Abonneren kan direct via het inschrijffomulier, Opgeven van je mailadres is voldoende.
Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.