Nieuwe boeken over, door of voor de ggz
Meerdere malen per week krijgen wij proefexemplaren, mails en telefoontjes over nieuw verschenen boeken. Onze recensent Johan Atsma kan er maar één per maand recenseren. Daarom geven we maandelijks in De Bibliotheek een overzicht van wat er zoal binnenkomt. Onderstaande teksten zijn van de uitgevers of schrijvers, tenzij anders vermeld.
Leefstijlpsychiatrie
Redactie: Wiepke Cahn, Jeroen Deenik, Jentien Vermeulen
Dit boek geeft een overzicht van wetenschappelijke kennis, ervaringsverhalen en best practices op het gebied van leefstijlpsychiatrie. Daarnaast biedt het praktische handvatten die direct toepasbaar zijn in het voorkomen en behandelen van psychiatrische aandoeningen. Het boek richt zich op alle professionals binnen de geestelijke gezondheidszorg die een bijdrage willen leveren aan verbetering van leefstijl binnen de psychiatrie.
Leefstijlpsychiatrie is het eerste brede, Nederlandstalige overzicht van actuele wetenschappelijke kennis over de rol van leefstijl in de preventie en behandeling van psychiatrische aandoeningen. Het boek beschrijft eerst het belang van leefstijl en richt zich daarna op diagnostiek en behandeling. De belangrijkste leefstijlaspecten zoals beweging, voeding, verslaving en slaap passeren uiteraard de revue, net als ervaringsverhalen en de rol van de hulpverlener. Ook is er aandacht voor de praktische kant, met hoofdstukken over bijvoorbeeld communicatie, implementatie en ethische dilemma’s.
Gids aanvullende behandelingen voor de geestelijke gezondheid
Marisca van der Berg
De Infolijn Alternatieve Geneeswijzen (mede opgericht door de Stichting Gezond Leven) helpt het publiek al sinds 1987 met het vinden van een geschikte complementaire behandeling en een gekwalificeerde arts of therapeut die dit toepast. In die tijd is er een opmerkelijke toename ontstaan van vragen naar ‘alternatieve’ hulp bij psychische klachten. Gelukkig meldde zich precies op tijd een vrijwilligster (Marisca) die nu juist op dit terrein heel deskundig is. Bovendien was zij bereid een post HBO opleiding voor verwijzers te volgen om nog meer specifieke kennis toe te voegen. Zij is de afgelopen 10 jaar aan de slag gegaan om het hele terrein van psychische klachten in relatie tot complementaire zorg in kaart te brengen, zodat onze vrijwilligers aan de telefoon ook in die gevallen mensen goed kunnen verwijzen. Voor de moeilijke vragen is zelfs een speciaal psychosociaal spreekuur ingesteld.
Lees het interview dat Jose Hoekstra had met de schrijfster
Zijden draadje, het verhaal van een coronapatiënt en zijn zorgverleners
Leendert Douma
Vanaf het begin volgde journalist Leendert Douma de coronacrisis op de voet. Dat is logisch. Gezondheidszorg is zijn specialisme en hij is kind aan huis in ziekenhuizen en zorginstellingen. Toen raakte hij eind 2020 zelf besmet. Een vaccin was er nog niet… Twee weken later werd hij met bloedspoed opgenomen, zijn zuurstofopname was gehalveerd. “Uw man is heel erg ziek, we weten niet of hij het gaat halen”, zei de arts tegen Leenderts vrouw toen die op de intensive care aan de beademing lag. Leendert overleefde, maar werd een van de vele ‘langliggers’ op de IC. De artsen wisten zich geen raad.
Wat maakten deze coronapatiënten mee? Hoe was dit voor hun naasten? Voor hun artsen, verpleegkundigen en alle andere behandelaars? Leendert geeft een inkijkje in de tijd waarin hij zweefde tussen leven en dood en de periode daarna, waarin hij moest werken aan zijn revalidatie. Hij interviewde de mensen die hem hielpen en die zijn leven redden. Fotograaf Gerard Scheers portretteerde hen. Leenderts vrouw Hester, die illustrator is, schetste haar ervaringen.
William Brewer
Wanneer een jonge, getroebleerde schrijver alle contact verliest met de vermaarde natuurkundige – de Fysicus – van wie hij de memoires optekent, dreigt hij opnieuw in het zwarte gat te vallen waaruit het schrijversbestaan hem een uitweg bood. Zijn voorschot heeft hij verbrast en hij wordt achtervolgd door een overweldigend gevoel van angst, dat hij omschrijft als ‘de Mist’. Hij begint aan een reis door Italië waarin hij niet alleen op zoek gaat naar de Fysicus, maar ook naar zichzelf.
Per Frecciarossa, de vuurrode Italiaanse hogesnelheidstrein, doorkruist hij Italië op zoek naar de Fysicus, in de hoop zijn eigen leven terug te krijgen door dat van een ander te vertellen. Als onderdeel van een experimentele, psychedelische behandeling duikt hij ondertussen in zijn eigen verleden, van zijn gefaalde kunstenaarscarrière in Brooklyn tot de vervreemding van zijn succesvolle vrouw. In De rode pijl neemt William Brewer ons mee naar de schimmige diepten van de menselijke psyche, om weer tevoorschijn te komen in een wereld die als nieuw lijkt.
Morele ontwikkeling en jeugddelinquentie. De mythe van de gewetenloze jongere ontrafeld
Frans Schalkwijk
Hoe kan het dat een jongen van 15 liefdevol voor zijn zieke oma zorgt, terwijl dezelfde jongen met bruut geweld een oud vrouwtje op straat van haar tas berooft? Hebben we hier te maken met een gewetenloze crimineel in de dop of met een lieve jongen die eenmaal een misstap begaat? Frans Schalkwijk ontrafelt de mythe van de gewetenloze jongere door de opbouw, functie en werking van het geweten te beschrijven. Hij maakt daarmee de tegenstelling uit het voorbeeld begrijpelijk. Het geweten bewaakt het peil van de zelfwaardering: als dat dreigt te zakken, wordt het geweten actief, en zo beschermt het tegen acties waar je later spijt van krijgt. Maar als er tekorten in het empathisch vermogen zijn of als morele regels onvoldoende verinnerlijkt zijn, worden emoties als schaamte of schuld afgeweerd.
Voor studenten en professionals die met jongeren in de forensische zorg of jeugd-ggz werken.
Handboek bipolaire stemmingsstoornissen.
Redactie: Ralph Kupka, Manon Hillegers, Manja Koenders, Pascal Sienaert
Dit is de tweede, geheel herziene en geactualiseerde editie van het Nederlandstalige Handboek bipolaire stemmingsstoornissen. De bipolaire (ook wel manisch-depressieve) stoornis is een aandoening die in allerlei gradaties van ernst en duur bij twee tot vier procent van de bevolking voorkomt. De complexiteit van deze groep stoornissen plaatst de behandelaar niet zelden voor diagnostische en therapeutische dilemma’s. Nog meer dan in de eerste editie wordt aandacht gegeven aan conceptuele vraagstukken over de afgrenzing van normaliteit en andere psychiatrische aandoeningen. Stadiëring en profilering lopen daarbij als een rode draad door het hele boek.
Er wordt veel onderzoek gedaan naar de epidemiologie, etiologie, pathofysiologie, en psychologische en neurobiologische mechanismen van bipolaire stoornissen. Ook over de behandeling zijn er veel nieuwe inzichten sinds de eerste editie. In dit handboek wordt de verbinding gelegd tussen deze wetenschappelijke inzichten en de dagelijkse klinische praktijk.
Voor iedereen die mensen met een bipolaire stoornis behandelt. De redacteuren zijn verbonden aan verschillende universiteiten in Nederland en Vlaanderen.
Lees hier de eerdere afleveringen van De Bibliotheek
Lees hier de recensies van Johan Atsma