Wat is er nieuw? Iedere twee weken brengt GGZ Totaal je op de hoogte van relevante en interessante boeken door, voor of over de ggz.
(Onderstaande teksten zijn van de uitgevers of schrijvers, tenzij anders vermeld.)
Donna Henderson, Sarah Wayland, Jamell White
Autistische personen moeten vaak maskeren om te passen in een wereld die niet voor hen is ontworpen. Auteurs Donna Henderson, Sarah Wayland en Jamell White, zelf neurodivergent, benadrukken hoe hun ware ervaringen vaak verborgen blijven. Ze schreven Is dit autisme?: een boek dat zowel professionele als persoonlijke ervaringen integreert, aangevuld met verhalen van meer dan honderd autistische personen. Zo schetsen ze een genuanceerd beeld van autisme als natuurlijke variatie in menselijke ervaring.
Wat is autisme? Het is een uitdaging om deze vraag te beantwoorden omdat ons begrip van autisme blijft evolueren. Twintig jaar geleden zouden we waarschijnlijk hebben gesproken over het syndroom van Asperger: mensen met autisme én een gemiddelde tot ruim bovengemiddelde intelligentie, die minder zichtbare of beperkende kenmerken vertonen. Het stereotype beeld was dat van een witte man, die eigenzinnig of ronduit vreemd was, een beetje zoals Sheldon uit de televisieserie The Big Bang Theory. Hoewel dit beeld iets breder was dan voorheen, leeft het nog steeds bij veel mensen, inclusief zorgverleners en opvoeders.
Eind jaren negentig erkenden onderzoekers en clinici dat autisme een neurologisch verschil is, grotendeels genetisch bepaald, en geen psychologische stoornis veroorzaakt door onverschillige ouders of zogenaamde ‘ijskastmoeders’.
De laatste jaren is er meer onderzoek gedaan naar autisme bij vrouwen. Zij presenteren zich vaak op een minder zichtbare manier dan mannen, waardoor het voor hen vaak veel moeilijker is om een accurate diagnose te krijgen.
Autistische meisjes en vrouwen hebben laten zien hoe zij hun autisme zo goed maskeren dat ze nauwelijks opvallen. Dit bemoeilijkt de toegang tot diagnoses en ondersteuning. Daarom spreken we niet van een ‘vrouwelijk fenotype’, maar van minder zichtbare vormen van autisme, waarbij demografische en culturele factoren een rol spelen.
Donna Henderson, PsyD, is klinisch psycholoog. Sarah Wayland is oprichter van Guiding Exceptional Parents en The Behavior Revolution. Jamell White werkt als hulpverlener met kinderen, adolescenten en volwassenen met autisme.
Leven zonder je masker, Jouw gids voor AD(H)D, autisme en neurodivergentie
Ellie Middleton
Of je nu neurodivergent bent, dit vermoedt of een betere medestander wilt zijn: Leven zonder je masker helpt je wegwijs te worden in de wereld van ADHD en autisme en de touwtjes in handen te krijgen.
Ellie Middleton was vierentwintig toen ze ontdekte dat haar hoofd niet stuk was. Alle puzzelstukjes vielen op hun plek toen ze de diagnose ADHD en autisme kreeg. Eindelijk kon ze beginnen met het verwerken van de trauma’s die ze had opgelopen door zich zo lang onbegrepen te voelen en haar anders zijn te maskeren.
In hapklare stijl, voor whizzy hersenen zoals die van haar, deelt Ellie haar kennis en ervaring op het gebied van mentale gezondheid, zelfdiagnose, pretty privilege en je staande houden op je werkplek en in je vriendenkring. Met als doel dat we neurodivergentie beter leren begrijpen én waarderen.
Als het leven lastig is, Hoe versterk je mentaal welzijn, zelfvertrouwen en veerkracht bij jongeren?
Lieke Kalhorn
De mentale gezondheid van jongeren staat onder druk. Jongeren krijgen steeds meer te maken met psychische klachten onder andere door stress, eenzaamheid en financiële problemen. Wat doe je als een tiener al drie dagen zijn bed niet uitkomt, een student steeds stiller wordt of het plezier om te werken of studeren wegvalt? Dit boek vertelt hoe je in gesprek gaat met deze jongeren, hen steunt en helpt hun neerwaartse spiraal om te buigen.
Lieke Kalhorn legt uit hoe je jongeren kunt helpen hun mentaal welzijn, zelfvertrouwen en veerkracht te versterken zodat ze weer wat perspectief zien. Zij gebruikt daarbij elementen (waaronder luisteren, erkennen, vragen en verbinding) die samen het praktische gespreksmodel LEVEN vormen waardoor gesprekken eenvoudiger, gemakkelijker, dieper en effectiever worden.
Aan de hand van voorbeelden, dialogen en tips van jongeren, laat Lieke zien hoe je jongeren helpt met negatieve emoties of tegenslagen om te gaan, en hoe je hen coacht om lekker in hun vel te zitten én te blijven zitten. Hierdoor groeien zij op tot veerkrachtige volwassenen.
Dit boek is zowel voor professionals (pedagogen, praktijkondersteuners, (jongeren)coaches, onderwijsprofessionals, psychologen, jeugdzorgverleners e.d.) als voor ouders een praktisch en enthousiasmerend hulpmiddel om echt te luisteren naar jongeren en hen te helpen zichzelf te helpen.
Lieke Kalhorn is pedagoog en begeleidt jongeren op het gebied van mentaal welzijn, studie-/werkkeuze en zelfvertrouwen en coacht volwassenen in effectieve communicatie met jongeren. Heidi van den Hout, verlies- en werkgelukdeskundige, schrijft een hoofdstuk over omgaan met verlies.
Lieke heeft zich, naast eigen kennis en ervaring, laten inspireren door in gesprek te gaan met deskundigen en de jongeren zelf om zich zo breed mogelijk te informeren.
Het grote boek van alle emoties, Een interactieve reis door de kleine en grote emoties van je kind
Steven Gielis, Louise Marie Leuwers
Wanneer emoties hoog oplopen, schieten woorden vaak tekort. Vooral bij kinderen, die nog leren hoe ze hun gevoelens moeten uiten. In Het grote boek van alle emoties bundelen Steven Gielis en Louise Marie Leuwers hun krachten en bieden ze een unieke kans om in het hoofd van een kind te kijken, ook wanneer de juiste woorden ontbreken.
In dit rijk geïllustreerde boek staan grote, kleurrijke zoekplaten centraal, waarin steeds één emotie wordt belicht. Deze prenten geven kinderen herkenbare beelden en situaties waarmee ze makkelijker kunnen aangeven wat ze voelen en wat hen bezighoudt. Of het nu gaat om boosheid, angst, vreugde of verwondering, elke pagina biedt een uitnodiging om samen emoties te verkennen en te begrijpen.
Het grote boek van alle emoties is een waardevolle handleiding voor ouders om inzicht te krijgen in wat hun kind voelt en om deze emoties samen te leren begrijpen. Na elke zoekplaat staan tips, uitleg en opdrachten om op een speelse en ondersteunende manier met de emoties van kinderen om te gaan. Dit bevordert zowel hun emotionele als sociale ontwikkeling.
Steven Gielis is lector Orthopedagogie bij AP Hogeschool en de bezieler van ZITDAZO, een online community die ouders samenbrengt rond thema’s als weerbaarheid, emotionele intelligentie en hoogsensitiviteit. Hij is auteurs van bestsellers als Opvoeden tot zelfvertrouwen en Ik ben goud waard.
Louise Marie Leuwers is illustrator en schrijver. Onder het pseudoniem Piekermeisje deelt ze over emotionele weerbaarheid en mentaal welzijn, geïnspireerd door haar praktijkervaring in de bijzondere jeugdzorg. Via verschillende publicaties verkent ze deze thema’s op een toegankelijke en betekenisvolle manier.
Bewegingsstoornissen in de psychiatrie, Gids voor herkenning, preventie
Peter van Harten
Deze unieke gids is ontwikkeld voor zorgverleners die psychofarmaca voorschrijven. Deze gids biedt doelgerichte strategieën om bewegingsstoornissen als bijwerking op tijd te identificeren, te voorkomen en effectief te behandelen.
De bewegingsstoornissen worden duidelijk met illustraties en teksten uitgelegd. Vrijwel alle illustraties kunnen als video weergegeven worden na scannen van de QR codes. Het resultaat is een handzame en toegankelijke gids, die essentieel is in de dynamiek van moderne zorgpraktijken.
Een paar voorbeelden uit de praktijk:
- Een 45-jarige vrouw ervaart trillende handen sinds ze antidepressiva gebruikt.
- Een 23-jarige man voelt zich onrustig en kan nauwelijks stilzitten sinds hij antipsychotica gebruikt.
- Een 28-jarige man die antipsychotica gebruikt ervaart dat zijn ogen regelmatig dichttrekken en met moeite weer opengaan.
- Een 40-jarige vrouw die clozapine heeft en sinds kort tricyclische antidepressiva, heeft sinds een maand last dat ze ineens door de benen zakt.
- Met behulp van de gids is bij deze cliënten is het goed mogelijk een diagnose te stellen en een behandeling te starten.
Welke onderwerpen komen aan de orde?
- Acute dystonie
- Acathisie
- Parkinsonisme
- Myoclonie
- Tardieve dyskinesie
- Tardieve dystonie
- Tremor
- Functionele bewegingsstoornissen
- Het onderzoek naar bewegingsstoornissen
De gids is zodanig opgezet dat de zorgverlener snel informatie krijgt over de bewegingsstoornissen. De QR-codes in de gids verwijzen, naast video’s met bewegingsstoornissen, naar literatuur, casuïstiek en achtergrondinformatie. De actualiteit van deze gegevens is gewaarborgd omdat deze regelmatig geupdatet, worden. Ook wordt een screeningsmethode voor het effectief opsporen van bewegingsstoornissen beschreven en ondersteund met een instructievideo via een QR-code.
Deze gids is bedoeld voor zorgverleners die regelmatig psychofarmaca voorschrijven of medicatie geïnduceerde bewegingsstoornissen behandelen:
- psychiaters
- verpleegkundig specialisten
- geriaters
- specialisten ouderengeneeskunde
- neurologen
- revalidatie- en AVG-artsen
- verpleegkundigen die veel contact hebben met cliënten en een belangrijke rol spelen bij de herkenning
- huisartsen die een cruciale rol spelen in de begeleiding van cliënten met ernstige psychiatrische problemen
Het wordt beter – Hoe je vrij en voluit kunt leven
Griet Op de Beeck
Voor iedereen die zichzelf en anderen beter wil leren kennen, die het wel eens moeilijk heeft, en professionals die zich willen laten inspireren
Haar hele leven was Griet Op de Beeck op zoek naar het beter waarvan ze altijd geloofde dat het moest bestaan. En het werd beter, een minibeetje, voetje voor voetje en dan ging ze plots evengoed weer terug naar af; een echte ommezwaai kwam er nooit. Tot ze zelf besliste om terug naar school te gaan en naast schrijver ook therapeut te worden, en zo te onderzoeken wat echt kan helpen. Ze raakte onderweg zowaar bevriend met wereldtoppers in therapieland en kreeg de kans om in vele buitenlanden te leren van de invloedrijke vernieuwers en gezaghebbende autoriteiten van vandaag als Bessel van der Kolk, Esther Perel en Richard Schwartz. In Het wordt beter beschrijft Op de Beeck op haar bekende intieme wijze niet alleen het boeiende en helende parcours dat ze de afgelopen jaren heeft doorlopen, maar ook wat ze daaruit heeft geleerd en wat nuttig kan zijn voor anderen. Omdat ze dit zelf allemaal zo graag veel eerder had geweten. Omdat ze de hoop wil uitdragen die ze zelf bij momenten bijna verloren was. Omdat zij weet wat mogelijk is nu, en dat iedereen zo van harte gunt.
Griet Op de Beeck is een van de succesvolste schrijvers van ons taalgebied. Ze schreef onder meer de veelgeprezen romans Vele hemels boven de zevende, Kom hier dat ik u kus, Gij nu en Jij mag alles zijn. Van haar boeken werden meer dan een miljoen exemplaren verkocht. In 2018 schreef ze het Boekenweekgeschenk Gezien de feiten.
-
Lees hier eerdere afleveringen van de bibliotheek
-----------------------------------------------------------------------------------------
Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.
Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.