Veel mensen met mentale problemen of gedragsproblemen kunnen geen huis vinden. Ze staan lang op een wachtlijst, omdat gemeenten vastlopen in de realisatie van woningen en ggz-aanbieders of de maatschappelijke opvang geen steun krijgen. Valente en de Nederlandse ggz trekken aan de bel, want de overlast blijft toenemen. Bijna alle mensen zonder vaste woon- of verblijfplaats lijden aan psychische klachten.
‘Zonder landelijke regie en financiering komen initiatieven niet snel genoeg tot stand, verergeren psychische problemen, raken mensen sneller uit beeld en neemt de overlast op straat toe. Geheel onnodig want Nederland heeft de sleutel voor passende woonconcepten al in handen’, zo stellen Valente en de Nederlandse ggz.
Financiering
Financiering is er wel: Gemeenten ontvangen vanuit het Landelijk Actieplan Dakloosheid 55 miljoen euro per jaar om woonconcepten voor kwetsbare mensen te ontwikkelen en dakloosheid te voorkomen. Ook zijn er dit jaar nog mogelijkheden via de regeling Huisvesting Aandachtsgroepen. Toch blijkt het aantal dak- en thuislozen te groeien. Begin 2024 waren er volgens het CBS naar schatting 33.000 mensen tussen de 18 en 65 jaar dakloos in Nederland (kinderen en 65-plussers niet meegerekend), maar waarschijnlijk liggen de getallen veel hoger.
Skaeve Huse
Er zijn ook mooie initiatieven, zoals bijvoorbeeld het concept Skaeve Huse: woningen aan de rand van de stad met begeleiding op afstand. Dat is een goede oplossing voor mensen met onaangepast gedrag die in een instelling of in een reguliere woning niet aarden, waardoor overlast ontstaat. Er zijn nog meer dan duizend van deze woonvormen nodig, maar veel plannen lopen spaak. In de afgelopen twintig jaar zijn er maar vijftig tot honderd van deze woningen gerealiseerd. Onlangs werd een veelbelovend project in Nijmegen weer afgeblazen. De redenen? Politieke verdeeldheid, financiële knelpunten en weerstand in de buurt.
Urgentie
Brancheverenigingen Valente en de Nederlandse ggz benadrukken de urgentie: zonder directe actie blijven mensen tussen wal en schip terecht komen. Met alle gevolgen van dien. “We verwachten eenzelfde urgentiegevoel en daadkracht bij de landelijke politiek. Mét structurele financiering en een duidelijke plek voor deze woonconcepten binnen het nationale beleid. Dat begint met uitvoeren van de aangenomen motie. Daarnaast is het voor de realisatie van belang dat we met eenvoudige procedures, zoals experimenteerwetgeving, snelheid kunnen maken”, zegt Ruth Peetoom, voorzitter van de Nederlandse ggz. Het delen van kennis en het creeëren van draagvlak is daarbij essentieel. Het Online Kennis- en Expertisecentrum van de overheid kan daarbij helpen.
-----------------------------------------------------------------------------------------
Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.
Abonneren kan direct via het inschrijfformulier, opgeven van je mailadres is voldoende. Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.