De GGZ Totaal, op 20 april 2020
Door de crisis die op het ogenblik over de wereld gaat, lijkt het over niets anders te gaan dan over corona. Dat werkt twee kanten op: aan de ene kant heeft het virus, óók voor de ggz, grote gevolgen. Aan de andere kant lijkt er - hopelijk tijdelijk - nauwelijks belangstelling voor onderwerpen die niét over corona gaan. Wij merken dat onder andere aan het gedrag van onze lezers: onafhankelijk van het onderwerp worden artikelen met het woord ‘corona’ in de titel tweemaal zo veel gelezen als artikelen waar dat woord niet in staat.
Desondanks hebben we geprobeerd een ‘corona-vrij’ magazine te publiceren. Want er is méér dan alleen corona. Er gebeuren veel interessante dingen, die volledig losstaan van het virus. Helemaal gelukt is dat overigens niet, de corona-maatregelen beïnvloeden nou eenmaal publieksdagen, hulpverlening en onze gemoedstoestand. Wie graag voornamelijk over corona leest: ons vorige magazine ’de corona-crisis en de ggz’ ging er alléén maar over, het volgende magazine ook. Nu even wat anders.
Persoonlijkheidsstoornissen. Het zijn, voor zowel cliënten als behandelaren, ingewikkelde en meestal ingrijpende ziektebeelden. Bekend zijn de borderline persoonlijkheidsstoornis en de narcistische persoonlijkheidsstoornis, al wordt de tweede te vaak als modewoord gebruikt.
Minder bekend is de persoonlijkheidsstoornis Cluster C. Door de aard van de klachten wordt hij vaak niet (h)erkend, niet door hulpverleners, niet door de cliënt zelf én niet door de omgeving. Jolanda Messing was er jarenlang voor in therapie. In ‘Ik heb het ook wel nodig gehad om een paar keer te struikelen’ vertelt zij er over, samen met haar behandelaar, psychiater José Verpoort.
Jeroen Jongkind werd tien jaar geleden gedwongen opgenomen. Niet voor niets, hij leek behoorlijk in de war. Al zag hij dat zelf op dat moment anders. In ‘Schreeuwend afgevoerd’ vertelt hij hoe de verpleegkundigen hem in de gaten hielden, hoe hij aan alle kanten werd bespioneerd en hoe zelfs duivels met de dierenwereld daarin samenwerkten.
Dat de Wvggz nog moet uitkristalliseren, blijkt uit het verhaal van Bert Visser (pseudoniem). Eind 2019 werd hun zoon opgenomen, wat begin 2020 uitmondde in een gedwongen opname. Uit het relaas in ‘Op papier wordt je erbij betrokken, maar uiteindelijk gingen we met lege handen naar huis’ blijkt niet alleen onwennigheid met de nieuwe wet, er blijkt ook uit hoe belangrijk het is dat familie bij opnames betrokken wordt. Naast Bert Visser komt ook Aad ter Horst aan het woord, jurist bij de Landelijke Stichting Familie Vertrouwenspersonen. Hij is om meerdere redenen blij met de nieuwe wet. De last van de administratie ziet hij ook, maar hij vindt het wel wrang dat, nadat er twee jaar over de wet is gepraat, de protesten over de administratieve lasten pas in november naar buiten kwamen. “Dat had veel en veel eerder gemoeten. Ik vind dat heel kwalijk.”
Persoonlijkheidsstoornissen. Ik noemde het al even, veel mensen krijgen de laatste jaren het etiket ‘narcisme’ opgeplakt, al dan niet terecht. Johan Atsma recenseert ‘Voorbij het narcisme, in je relaties, familie en werk’, het nieuwe boek van Mjon van Oers.
Johan is bepaald niet enthousiast over het boek. “De narcist als een reïncarnatie van de duivel neerzetten is niet gepast”, schrijft hij.
‘Ik mag niet klagen’, geeft Sanne Hofma haar column als titel mee, om zich daarna onmiddellijk af te vragen waaróm eigenlijk niet. “Laten we een Klaagmuur oprichten”, stelt ze voor. Natuurlijk zijn er mensen die het zwaarder hebben, maar dat is geen reden om je eigen leed niet onder ogen te zien. “Klagen is goed, klagen moet, dan komt er ruimte en kunnen we ook weer lachen om onszelf, omdat we het misschien nog niet eens zo slecht getroffen hebben”, zo sluit ze af.
Gisele Vranckx sluit als gewoonlijk af. Haar gedicht ‘Adem in’ staat in contrast met de poging een corona-vrij nummer te publiceren: het houdt haar te veel bezig. “En nog steeds ben ik hier, Al is het door mijn adem, Die laat mij niet alleen.”
