Voor de dertigste keer werden gisteravond de Ig Nobelprijzen uitgereikt. Niet de echte Nobelprijs, maar de zogenoemde ignoble (onwaardige) Nobelprijs, bedoeld voor onderzoek dat ‘een glimlach opwekt en vervolgens tot nadenken stemt’. De Ig Nobelprijzen worden altijd vlak voor de bekendmaking van de echte Nobelprijzen uitgereikt. Het gaat om echte onderzoeken die gepubliceerd moeten zijn in een erkend wetenschappelijk tijdschrift.De prijs werd dertig jaar geleden bedacht door Marc Abrahams, hoofdredacteur van het blad Annals of Improbable Research. Abrahams organiseert de uitreiking nog steeds, deze keer niet aan de Harvard-universiteit in Boston, maar geheel online.
Naast Trump en een aantal andere wereldleiders, kreeg ook Damiaan Denys de prijs. Denys is hoogleraar psychiatrie Damiaan Denys van het Amsterdam UMC en kreeg de prijs voor zijn onderzoek naar misofonie: een aandoening waarbij specifieke geluiden heftige gevoelens van woede, haat of walging oproepen. Letterlijk betekent misofonie haat van geluid, van het Griekse μῖσος (misos) ”haat” en φωνή (phónè) ”stem, geluid”. Het gaat daarbij om specifieke geluiden, niet om geluid in het algemeen. Soms loopt de irritatie zo hoog op dat mensen er moordneigingen van krijgen, en daar deed Denys jarenlang onderzoek naar.
Boos door nies
Denys vertelt in een video van het Amsterdam UMC dat hij zo’n tien jaar geleden begon met het onderzoek, nadat een patiënt had verteld dat ze heel boos wordt als ze iemand hoort niezen. ”Ik heb hooikoorts en het was in de lente dus ik hoopte dat ik niet zou gaan niezen, want een dag eerder had ze nog de tv door de kamer gegooid. Ik wist niet wat ik ermee moest doen.”
Toen een paar jaar later een andere vrouw bij hem kwam die haar man wilde wurgen als ze hem hoorde snurken, ging Denys met zijn team verder onderzoek doen. ”Na meer van dit soort casussen dachten we dat we iets hadden ontdekt dat nog niet in de psychiatrie beschreven is en uiteindelijk kwam het tot de diagnose misofonie. Een bestaande naam die we plakten op nieuwe criteria.”
Denys is blij met de prijs. ”Maar we zijn ook wel een beetje verward, want de Ig Nobelprijs is eigenlijk ook wel een beetje een grap. Toch hebben we hem aangenomen omdat we denken dat het belangrijk is dat deze aandoening onder de aandacht komt.”
Poepmessen, spinnen en krokodillen
Een van de winnaars was een wetenschapper die onderzoek deed naar een oud verhaal van een Inuit-man uit Canada die van zijn eigen uitwerpselen een mes zou hebben gemaakt. De onderzoeker wilde erachter komen of dat mogelijk is en deed het na.
Hij gebruikte echte menselijke uitwerpselen die hij bevroor tot -50 graden Celsius. Daarna vijlde hij de randen tot ze scherp waren en probeerde hij er vlees mee te snijden. ”Maar de poepmessen faalden, helaas.” Met zijn onderzoek wilde hij laten zien dat er veel verhalen rondgaan die zijn gebaseerd op nep of onbewezen wetenschap.
Verder won een onderzoek waarbij met behulp van helium werd aangetoond dat krokodil-achtigen naar elkaar brullen om te laten zien hoe groot ze zijn. Dat gebeurt vooral in het paarseizoen.
Een onderzoek dat aantoont dat entomologen, wetenschappers die insecten bestuderen, bang kunnen zijn voor spinnen viel ook in de prijzen. Hoewel de wetenschappers al jarenlang dagelijks bezig zijn met insecten, kunnen ze toch een grote angst voor spinnen hebben. Dat komt onder meer doordat spinnen acht poten hebben, terwijl insecten er zes hebben.
Eigenaardigheden
Normaal zit de uitreikingsceremonie van de Ig Nobelprijzen vol eigenaardigheden. Het publiek mag vanuit de zaal papieren vliegtuigjes naar het podium gooien en de winnaars krijgen traditioneel een symbolisch bedrag van 10 biljoen Zimbabwaanse dollar. Vanwege de coronacrisis was de uitreiking nu een vooraf opgenomen ceremonie die online werd uitgezonden.
Bron: NOS
--------------------------------------------------------
Vind je dit interessant? Misschien is een abonnement op de gratis nieuwsbrief dan iets voor jou! GGZ Totaal verschijnt tweemaal per maand en behandelt onderwerpen over alles wat met de ggz te maken heeft, onafhankelijk en niet vooringenomen.
Abonneren kan direct via het inschrijffomulier, Opgeven van je mailadres is voldoende.
Of kijk eerst naar de artikelen in de vorige magazines.