Een niet-professional aan het woord over de geestelijke gezondheidszorg
In 1980 pleegde Peters zus, Joke, zelfmoord. Met een boek over haar leven en haar zelfmoord bracht hij haar weer een beetje terug bij haar vrienden, klasgenoten en familie. En hij vraagt zich af hoe zelfmoord is te voorkomen. “Iedereen kan de persoon zijn om de verbinding te maken.”
Zouden zijn woorden verfrissend kunnen werken? Voegen zij iets toe aan de gereedschapskist? Zeker wel. Moet het systeem veranderen of doen de professionals geen goed werk? Zeker niet. De basis ligt er. Van huisarts naar een GGZ-instelling of naar de psycholoog of psychiater. Van groot belang.
Een diagnose op basis van het handboek en vervolgens een behandelplan. Het werkt vaak goed genoeg.
Maar ieder mens is uniek en heeft zijn eigen gedachten, gevoel, ziel en levenservaring. We proberen het te ontrafelen, maar kunnen niet in de hoofden kijken. Ieder ziektebeeld heeft zijn gradaties of treden op in combinatie met een ander ziektebeeld. Er zijn geen overtuigende algoritmes die voorspellen of iemand het best zou reageren op cognitieve gedragstherapie, interpersoonlijke therapie, antidepressiva of een combinatie hiervan. Hoe complex kan het zijn?
Kan het eenvoudiger? Niet in iedere situatie, maar toch.
De mogelijkheid om echte verbinding te maken ligt heel vaak dichterbij dan we denken. Verbinding met de mensen die direct of indirect er zèlf ermee te maken hebben gehad. De vereniging Weet, voor anorexia. Het Suïcide Preventie Centrum, De Rogier Hulst Foundation of de Ivonne van de Ven Stichting.
Praktische adviezen en direct in te schakelen voor een gesprek.
Ook kan een vriend, familielid of collega de juiste klik zijn. Tijd, aandacht, een luisterend oor. Het lijkt zo simpel. Ik geloof oprecht dat wij de hulpzoekende uit het dal kunnen trekken. Een eenvoudig programma met aandacht voor het fysiek, beweging, voeding en een aantal vaardigheden in combinatie met een juist ritme. Dat zijn de eerste stappen op weg naar herstel.
Mijn boek over mijn zus, Joke, gaat over haar leven en de zelfmoord. Maar ook over zelfmoordpreventie. Joke is er altijd geweest. Ik breng haar een beetje terug bij haar vrienden, klasgenoten en familie. Zij vertellen hun herinneringen en ik ga met Joke in dialoog. Het waarom van haar zelfmoord bespreek ik niet. Wel bespreek ik, ook met deskundigen, de mogelijkheden voor suïcide preventie.
Met de kennis en ervaring van nu kunnen velen geholpen worden, jongeren en ouderen. Het is een verplichte taak voor professionals, ervaringsdeskundigen, familie en vrienden. Iedereen kan de persoon zijn om de verbinding te maken. Stel de juiste, persoonlijke vragen en luister. Maak samen een plan.
De opbrengst van het boek doneer ik aan Het Suïcide Preventie Centrum in Harderwijk. Je kunt het boek hier bestellen.
Peter Dijksterhuis.
Denk jij wel eens over zelfmoord, of ken je iemand die dat doet?
Praten over zelfmoordgedachten kan anoniem: chat via www.113.nl, bel 113 of bel gratis 0800-0113